Bài báo đề xuất một mô hình bộ cảm nhận phổ thích nghi cho hệ thống vô tuyến thông minh (cognitive radio - CR), gồm có 3 khối chức năng chính: (1) Khối cảm nhận băng rộng; (2) Khối cảm nhận đơn kênh băng hẹp; và (3) Cơ sở dữ liệu (CSDL) phổ tần số. Khối cảm nhận băng rộng có chức năng quét, đánh giá kênh trong toàn dải tần và cập nhật cơ sở dữ liệu tần số. | Bộ cảm nhận phổ thích nghi cho hệ thống vô tuyến thông minh Kü thuËt ®iÖn tö & Khoa häc m¸y tÝnh Bé c¶m nhËn phæ thÝch nghi cho hÖ thèng v« tuyÕn th«ng minh VŨ LÊ HÀ Tóm tắt: Bài báo đề xuất một mô hình bộ cảm nhận phổ thích nghi cho hệ thống vô tuyến thông minh (cognitive radio - CR), gồm có 3 khối chức năng chính: (1) Khối cảm nhận băng rộng; (2) Khối cảm nhận đơn kênh băng hẹp; và (3) Cơ sở dữ liệu (CSDL) phổ tần số. Khối cảm nhận băng rộng có chức năng quét, đánh giá kênh trong toàn dải tần và cập nhật cơ sở dữ liệu tần số. Cơ sở dữ liệu này sau đó được sử dụng bởi khối cảm nhận đơn kênh băng hẹp làm tham số đầu vào cho thuật toán thích nghi với điều kiện thực tế hiện tại của môi trường vô tuyến, với mục tiêu cải thiện thời gian cảm nhận. Từ khóa: Vam nhận phổ, Vô tuyến thông minh, Vô tuyến định dạng mềm 1. MỞ ĐẦU Công nghệ vô tuyến thông minh (Cognitive Radio - CR) đang là một trong những xu hướng phát triển đầy hứa hẹn trong lĩnh vực thông tin liên lạc vô tuyến thông minh thế hệ mới. Một trong những đặc điểm chính của CR đó là khả năng thích nghi với môi trường xung quanh. Nơi mà các tham số vô tuyến (bao gồm tần số, công suất phát, phương thức điều chế, băng thông, ) có thể thay đổi phụ thuộc vào môi trường, tình huống của người dùng, điều kiện mạng, vị trí địa lý, [[14]].Vô tuyến định dạng mềm (Software Defined Radio - SDR) là công nghệ có thể cung cấp các chức năng vô tuyến rất mềm dẻo bằng phần mềm xử lý tín hiệu số với việc hạn chế tối đa sử dụng các mạch điện và linh kiện tương tự (analog). Vì thế CR cần phải được thiết kế trên nền tảng SDR [[9]]. Trong mô hình đơn giản nhất, CR bao bọc xung quanh SDR, ở đó, sự kết hợp giữa bộ máy nhận thức (Cognitve Engine - CE), SDR và các khối chức năng hỗ trợ khác (ví dụ: cảm nhận môi trường) tạo nên CR. CE hoạt động theo một chu trình khép kín thích nghi gọi là chu kỳ nhận thức (cognitive cycle) [[22]]. Trong chu kỳ nhận thức này, cảm nhận phổ (spectrum .
