Với mục tiêu điểm lại tình hình nghiên cứu lý thuyết tiếp nhận ở Việt Nam từ sau 1986 trên một phương diện cụ thể là vai trò của người đọc trong đời sống văn học. Bài viết chỉ ra những luận điểm nổi bật xung quanh người đọc trong các nghiên cứu ở Việt Nam, làm rõ những tác động cụ thể của các luận điểm này đối với đời sống văn học. | Nâng cao vai trò của người đọc và những đổi mới trong duy lý luận văn học ở Việt Nam NÊNG CAO VAI TROÂ CUÃA NGÛÚÂI ÀOÅC VAÂ NHÛÄNG ÀÖÍI MÚÁI TRONG TÛ DUY LYÁ LUÊÅN VÙN HOÅC ÚÃ VIÏåT NAM . Lï Thõ Kim Loan* TOÁM TÙÆT ÚÃ Viïåt Nam, lyá thuyïët tiïëp nhêån àaä àûúåc tiïëp thu vaâ phaát triïín, thay àöíi sao cho phuâ húåp vúái thûåc tiïîn àúâi söëng vùn hoåc nûúác ta. Tûâ sau 1986, hïå thöëng lyá thuyïët naây àaä coá nhûäng aãnh hûúãng quan troång trong tû duy lyá luêån vùn hoåc Viïåt Nam. Vúái muåc tiïu àiïím laåi tònh hònh nghiïn cûáu lyá thuyïët tiïëp nhêån úã Viïåt Nam tûâ sau 1986 trïn möåt phûúng diïån cuå thïí laâ vai troâ cuãa ngûúâi àoåc trong àúâi söëng vùn hoåc, baâi viïët chó ra nhûäng luêån àiïím nöíi bêåt xung quanh ngûúâi àoåc trong caác nghiïn cûáu úã Viïåt Nam, àöìng thúâi laâm roä nhûäng taác àöång cuå thïí cuãa caác luêån àiïím naây àöëi vúái àúâi söëng vùn hoåc. Lyá thuyïët tiïëp nhêån laâ möåt trong nhûäng dûúái aãnh hûúãng cuãa quan niïåm “vùn dô taãi àaåo”, khuynh hûúáng nghiïn cûáu phaát triïín nhêët trong ngûúâi àoåc úã võ trñ bõ àöång, laâ àöëi tûúång cêìn àûúåc àúâi söëng vùn hoåc thïë giúái. Hïå thöëng lyá thuyïët giaáo hoáa. Sang giai àoaån 1945-1975, ngûúâi àoåc naây àaä quy tuå xung quanh noá nhiïìu nhaâ nghiïn vêîn laâ nhên töë cêìn àûúåc giaáo duåc vaâ böìi dûúäng cûáu, nhiïìu cöng trònh tïn tuöíi. Lyá thuyïët tiïëp tû tûúãng, cêìn àûúåc khñch lïå vaâ àöång viïn tinh nhêån, maâ tiïu biïíu laâ myä hoåc tiïëp nhêån, àùåt ra thêìn. Bûúác vaâo giai àoaån àöíi múái, tûâ thûåc tïë yïu cêìu nêng vao vai troâ vaâ võ trñ cuãa ngûúâi àoåc, tònh hònh vùn hoåc vúái nhûäng aãnh hûúãng nhiïìu xem ngûúâi àoåc laâ nhên töë quan troång haâng àêìu mùåt tûâ cú chïë thõ trûúâng, tûâ nhu cêìu àöíi múái vaâ trong nghiïn cûáu vùn hoåc. Vúái tinh thêìn êëy, lyá dên chuã hoáa cuãa lyá luêån vùn hoåc, tûâ sûå phaát triïín thuyïët tiïëp nhêån àaä dêîn àïën nhûäng thay àöíi nhiïìu cuãa lyá thuyïët tiïëp .
