Bài viết đề xuất và xây dựng một giải pháp mới dựa trên mô hình tạo búp sóng tùy biến sử dụng ma trận hydrophone phẳng để tạo ra các búp sóng thu có độ linh động cao, thực hiện lọc không gian tín hiệu nhằm nâng cao chất lượng thu tín hiệu mục tiêu. | Một giải pháp cấu hình mảng cảm biến thủy âm hai chiều trên cơ sở tạo búp sóng tùy biến Nghiên cứu khoa học công nghệ MỘT GIẢI PHÁP CẤU HÌNH MẢNG CẢM BIẾN THỦY ÂM HAI CHIỀU TRÊN CƠ SỞ TẠO BÚP SÓNG TÙY BIẾN Phan Hồng Minh1*, Phan Trọng Hanh2, Vũ Văn Binh1, Nguyễn Công Đại2 Tóm tắt: Bài báo đề xuất và xây dựng một giải pháp mới dựa trên mô hình tạo búp sóng tùy biến sử dụng ma trận hydrophone phẳng để tạo ra các búp sóng thu có độ linh động cao, thực hiện lọc không gian tín hiệu nhằm nâng cao chất lượng thu tín hiệu mục tiêu. Bằng cách thực hiện kích hoạt các hydrophone trong mảng cảm biến sẽ tạo ra các mảng có cấu trúc hình học khác nhau và quay được búp sóng theo hướng mong muốn. Bên cạnh đó, việc tính toán trọng số của mảng sẽ điều khiển được búp sóng, độ rộng hẹp của búp sóng chính, triệt giảm búp sóng phụ và điều khiển khoảng cách giữa các búp sóng để thu được tín hiệu là lớn nhất, ảnh hưởng không mong muốn là ít nhất. Từ khóa: Mảng cảm biến dưới nước, Tạo búp sóng mảng cảm biến, Chùm búp sóng, tạo búp sóng mảng phẳng. 1. GIỚI THIỆU Tạo búp sóng là kỹ thuật rất quan trọng trong lĩnh vực thủy âm, được thực hiện bởi nhiều giải pháp khác nhau như: Thuật toán Frost [5], thuật toán lặp và điều chỉnh trọng số của mảng để giảm thiểu tiếng ồn ở đầu ra trong khi duy trì đáp ứng tần số đã chọn theo hướng khẩu độ của mảng. Thuật toán Grinffiths [6], các tín hiệu mong muốn được xác định bởi việc điều khiển búp sóng chính của mảng vào hướng cần quan tâm, tất cả các tín hiệu đến từ hướng khác mà không có sự vượt trội sẽ được coi là tạp âm và nhiễu không mong muốn, thuật toán giảm thiểu tạp nhiễu tại đầu ra, đồng thời duy trì được đáp ứng tần số theo hướng tín hiệu mong muốn. Tối ưu hóa lồi giải quyết vấn đề sai lệch giữa búp sóng chính giả định và thực tế nhờ sử dụng thuật toán tạo búp sóng thích nghi MVDR (Minimum variance distortionless response) ước lượng véc tơ quay ứng với tín hiệu mong muốn theo không gian tạp và .