Bài viết này đề xuất SDF dựa trên thuật toán dơi (Bat Algorithm- BA) và so sánh với SDF dựa trên giải thuật di truyền (Genetic Algroithm–GA). Kết quả mô phỏng cho thấy việc sử dụng BA cho xác suất phát hiện cao hơn với tốc độ hội tụ và thời gian thực hiện tốt hơn khi sử dụng GA. | Nâng cao hiệu quả cảm biến phổ cho mạng vô tuyến nhận thức sử dụng thuật toán dơi Nghiên cứu khoa học công nghệ NÂNG CAO HIỆU QUẢ CẢM BIẾN PHỔ CHO MẠNG VÔ TUYẾN NHẬN THỨC SỬ DỤNG THUẬT TOÁN DƠI Nguyễn Viết Tuyến1*, Hoàng Mạnh Kha1, Nguyễn Hải Dương2, Võ Kim2 Tóm tắt: Cảm biến phổ (Spectrum Sensing- SS) đóng vai trò quan trọng mạng vô tuyến nhận thức (Cognitive Radio Network– CRN) nhằm mục đích tái sử dụng dải tần khi không được sử dụng. Phương pháp cảm biến phổ hợp tác (Cooperative Spectrum Sensing – CSS) đã được đề xuất để xác định sự tồn tại của người dùng chính (Primary User – PU). Phương pháp CSS xác định sự tồn tại của PU được thực hiện dựa trên quyết định cứng (Hard Decision Fusion – HDF) và quyết định mềm (Soft Decision Fusion – SDF). Bài báo này đề xuất SDF dựa trên thuật toán dơi (Bat Algorithm- BA) và so sánh với SDF dựa trên giải thuật di truyền (Genetic Algroithm –GA). Kết quả mô phỏng cho thấy việc sử dụng BA cho xác suất phát hiện cao hơn với tốc độ hội tụ và thời gian thực hiện tốt hơn khi sử dụng GA. Từ khóa: Truyền thông không dây, Vô tuyến nhận thức, Cảm biến phổ, Thuật toán dơi. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Với sự phát triển của các dịch vụ và ứng dụng không dây, nhu cầu truy cập phổ tần tăng lên đáng kể. Trong thực tế, các dải tần hầu như đã được cấp phát, vì thế đây là một thách thức đối với sự phát triển của truyền thông không dây. Tuy nhiên, kết quả khảo sát bởi FCC (Federal Communications Commission) [6] và SSC (Shared Spectrum Company) [5], đã chỉ ra rằng hầu hết các phổ tần đã được phân bổ hoặc là không sử dụng hoặc ít sử dụng, hiệu suất sử dụng chỉ từ 15% - 85%, đặc biệt dải trên 3Ghz rất ít sử dụng. Tại Việt Nam, một số nhà nghiên cứu đã tiến hành khảo sát tình hình sử dụng phổ tại thành phố Hồ Chí Minh và Long An trong dải từ 30MHz đến 3Ghz [2], theo khảo sát này, tại thành phố Hồ Chí Minh hiệu suất sử dụng phổ trung bình khoảng 13,74%. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc khan hiếm phổ tần trong
