Bài viết nghiên cứu hệ thống phức tạp có nhiều yếu tố đầu ra. Những hệ thống phức tạp chịu sự tác động của nhiều yếu tố, vấn đề đặt ra là cần thiết phải đánh giá tầm quan trọng của từng yếu tố và phân tích sự ảnh hưởng của những yếu tố đó đến hệ thống, từ đó, xây dựng mô hình toán để phân tích cũng như dự báo sự phát triển của hệ thống. | Phương pháp thống kê mô phỏng gần đúng cho mô hình nhiều yếu tố đầu ra Công nghệ thông tin PHƯƠNG PHÁP THỐNG KÊ MÔ PHỎNG GẦN ĐÚNG CHO MÔ HÌNH NHIỀU YẾU TỐ ĐẦU RA Trần Ngọc Sơn, Nguyễn Văn Đức, Trần Quang Hoàng Anh* Tóm tắt: Bài báo nghiên cứu hệ thống phức tạp có nhiều yếu tố đầu ra. Những hệ thống phức tạp chịu sự tác động của nhiều yếu tố, vấn đề đặt ra là cần thiết phải đánh giá tầm quan trọng của từng yếu tố và phân tích sự ảnh hưởng của những yếu tố đó đến hệ thống, từ đó, xây dựng mô hình toán để phân tích cũng như dự báo sự phát triển của hệ thống. Tác giả đưa ra quy trình sử dụng phương pháp toán thống kê để nghiên cứu hệ thống phức tạp. Tác giả đề xuất phương pháp xây dựng mô hình gần đúng cho hệ thống nhiều yếu tố đầu ra trên nền tảng sử dụng dạng mở rộng của thuật toán bình phương tối thiếu. Đồng thời, tác giả đệ trình những phương pháp kiểm tra tính tương thích của mô hình để xem xét chất lượng cũng như độ tin cậy của mô hình vừa xây dựng. Từ khóa: Phân tích hồi quy, Mô hình nhiều yếu tố đầu ra, Thuật toán bình phương tối thiểu, Tiêu chuẩn Bayes. 1. MỞ ĐẦU Vấn đề mô phỏng hệ thống hiện đại đòi hỏi cần phải dự báo sự phát triển hệ thống. Một trong những phương pháp quan trọng để thực hiện phân tích và dự báo đó là sử dụng phương pháp toán học. Phương pháp toán học có khả năng tính toán toàn diện sự tác động của nhiều yếu tố khác nhau đến kết quả của dự báo, tăng độ chính xác và tăng tốc độ phân tích cho dự báo. Dựa vào số lượng các yếu tố đầu ra, ta có thể phân chia thành 2 loại mô hình chính: Mô hình một yếu tố đầu ra, và Mô hình nhiều yếu tố đầu ra. Mô hình một yếu tố đầu ra đã được nghiên cứu trong nhiều tài liệu, có thể kể đến những tác giả như: N. Dreiper, H. Smith, . Uspenskii, . Burmin, . Markova, J. Johnson và các tác giả khác [1-5]. Mô hình nhiều yếu tố đầu ra là mô hình đồng thời quan sát một vài yếu tố đầu ra. Có nhiều mô hình có thể sử dụng để mô tả trạng thái của đối tượng .
