Bài báo trình bày một phương pháp xây dựng mô hình tính toán tốc độ quay quanh trục dọc của đạn tuabin-phản lực không điều khiển nhằm đảm bảo ổn định chuyển động của đạn trên đường bay. Mô hình tính toán có thể sử dụng để kiểm nghiệm các thông số tốc độ quay quanh trục dọc, góc lệch loa phụt của một số loại đạn tuabin-phản lực cụ thể. Kết quả nghiên cứu được sử dụng để tham khảo, làm cơ sở tính toán thiết kế bộ phận ổn định cho các loại đạn tuabin-phản lực không điều khiển khác. | Nghiên cứu tính toán ổn định chuyển động của đạn Tuabin-phản lực không điều khiển trên đường bay Nghiên cứu khoa học công nghệ NGHIÊN CỨU TÍNH TOÁN ỔN ĐỊNH CHUYỂN ĐỘNG CỦA ĐẠN TUABIN-PHẢN LỰC KHÔNG ĐIỀU KHIỂN TRÊN ĐƯỜNG BAY Doãn Quý Hiếu*, Lê Song Tùng, Hoàng Thế Dũng, Nguyễn Đức Thuận Tóm tắt: Bài báo trình bày một phương pháp xây dựng mô hình tính toán tốc độ quay quanh trục dọc của đạn tuabin-phản lực không điều khiển nhằm đảm bảo ổn định chuyển động của đạn trên đường bay. Mô hình tính toán có thể sử dụng để kiểm nghiệm các thông số tốc độ quay quanh trục dọc, góc lệch loa phụt của một số loại đạn tuabin-phản lực cụ thể. Kết quả nghiên cứu được sử dụng để tham khảo, làm cơ sở tính toán thiết kế bộ phận ổn định cho các loại đạn tuabin-phản lực không điều khiển khác. Từ khóa: Đạn tuabin-phản lực, Động cơ, Tốc độ quay, Ổn định, Quỹ đạo. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Đạn tua-bin phản lực không điều khiển (ĐTBPL) là loại hỏa lực được sử dụng phổ biến trong quân đội Liên Xô trước đây (M14O-Ф, M-24Ф, MД-24Ф,.). Đây là đạn phản lực không điều khiển ổn định trên quỹ đạo bằng phương pháp quay nhanh quanh trục dọc. Tốc độ quay này được tạo ra bởi các loa phụt của động cơ phản lực được đặt nghiêng so với trục quả đạn một góc nhất định γ. Việc nghiên cứu, tính toán tốc độ quay quanh trục dọc của ĐTBPL đảm bảo ổn định trên đường bay đã được trình bày trong nhiều tài liệu trong và ngoài nước [3-6], tuy nhiên, trong đó sử dụng nhiều các công thức, hệ số kinh nghiệm và chưa được trình bày một cách hệ thống để tính toán cho một loại ĐTBPL cụ thể. Hiện nay, việc khảo sát, nâng cấp vũ khí pháo phản lực không điều khiển phóng loạt đang được quan tâm ở nước ta. Đặc biệt là nghiên cứu giảm tản mát cho đạn phản lực không điều khiển. Trên cơ sở đó, bài báo trình bày một phương pháp tính toán xác định được các thông số của bộ phận ổn định cho ĐTBPL như tốc độ quay (số vòng/phút), góc lệch loa phụt, nhằm đảm bảo ổn định chuyển động của đạn trên .
