Một trong các yêu cầu đặt ra đối với bài toán thiết kế động cơ tên lửa là đưa ra được kết cấu tối ưu nhất để giảm tối đa các tổn thất, tiêu hao năng lượng do nhiên liệu cháy sinh ra, nâng cao hiệu suất động cơ. Bài báo trình bày phương pháp xác định góc mở phần vượt âm của loa phụt động cơ tên lửa nhiên liệu rắn trên cơ sở đánh giá mức độ tổn thất dòng sản phẩm cháy thuốc phóng ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị lực đẩy của động cơ. Kết quả góc mở thu được tương ứng với giá trị lực đẩy lớn nhất của động cơ. | Nghiên cứu ảnh hưởng của góc mở phần vượt âm loa phụt đến lực đẩy động cơ tên lửa nhiên liệu rắn Nghiên cứu khoa học công nghệ NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA GÓC MỞ PHẦN VƯỢT ÂM LOA PHỤT ĐẾN LỰC ĐẨY ĐỘNG CƠ TÊN LỬA NHIÊN LIỆU RẮN Hoàng Thế Dũng*, Lê Song Tùng, Trịnh Hồng Anh, Nguyễn Đức Thuận, Bùi Đình Tân Tóm tắt: Một trong các yêu cầu đặt ra đối với bài toán thiết kế động cơ tên lửa là đưa ra được kết cấu tối ưu nhất để giảm tối đa các tổn thất, tiêu hao năng lượng do nhiên liệu cháy sinh ra, nâng cao hiệu suất động cơ. Bài báo trình bày phương pháp xác định góc mở phần vượt âm của loa phụt động cơ tên lửa nhiên liệu rắn trên cơ sở đánh giá mức độ tổn thất dòng sản phẩm cháy thuốc phóng ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị lực đẩy của động cơ. Kết quả góc mở thu được tương ứng với giá trị lực đẩy lớn nhất của động cơ. Từ khóa: Động cơ tên lửa (ĐTR), Kết cấu động cơ,Loa phụt, Góc mở phần vượt âm. 1. MỞ ĐẦU Tổn thất lực đẩy trong loa phụt là tổng hợp của nhiều dạng tổn thất, trong đó có hai dạng chính đó là tổn thất do khuếch tán dòng và tổn thất do ma sát giữa luồng phụt sản phẩm cháy với thành vỏ loa phụt diễn ra chủ yếu trong phần vượt âm. Với loa phụt có đường kính tiết diện tới hạn và đường kính tiết diện cửa ra cho trước, khi tăng chiều dài phần vượt âm loa phụt, góc mở phần vượt âm loa phụt βa giảm và do đó làm giảm tổn thất khuếch tán tuy nhiên lại làm tăng tổn thất do dòng ma sát lên thành loa. Ngược lại, trong trường hợp giảm chiều dài phần vượt âm thì tổn thất khuếch tán tăng lên, còn tổn thất do ma sát giảm xuống. Từ đó đặt ra yêu cầu xác định góc mở βa phù hợp để tổng tổn thất trong loa phụt là nhỏ nhất và có nghĩa là nhận được hệ số lực đẩy lớn nhất - lực đẩy động cơ đạt giá trị lớn nhất. Kết quả nghiên cứu của bài báo có thể vận dụng cho tính toán, thiết kế khối loa phụt động cơ. Kết cấu phần vượt âm của loa phụt thường có 2 dạng: dạng hình côn và dạng laval. Loa phụt dạng laval tuy có kết cấu phức tạp hơn,
