Bài viết này trình bày các nghiên cứu phát triển phương pháp phát hiện ricin sử dụng kỹ thuật real-time PCR dựa trên aptamer Ar đặc hiệu ricin. | Phát triển phương pháp phát hiện Ricin trong mẫu nước sử dụng Aptamer kết hợp với Real-time PCR Nghiên cứu khoa học công nghệ PHÁT TRIỂN PHƯƠNG PHÁP PHÁT HIỆN RICIN TRONG MẪU NƯỚC SỬ DỤNG APTAMER KẾT HỢP VỚI REAL-TIME PCR Ngô Ngọc Trung1*, Nguyễn Thị Thu Thủy2, Lã Thị Huyền2, Lê Quang Huấn2 Tóm tắt: Ricin là một loại lecin thực vật, được tìm thấy nhiều trong hạt Thầu Dầu. Ricin gây độc cho tế bào động vật bằng cách thay thế một base adenine đơn trên cấu trúc vòng sarcin-ricin (SRL), từ đó làm thay đổi cấu trúc của tiểu đơn vị lớn rARN 28S, gây ức chế quá trình tổng hợp protein trong tế bào. Do vậy, ricin được xếp vào nhóm vũ khí sinh học nguy hiểm được sử dụng trong chiến tranh hoặc khủng bố. Phương pháp real time PCR là một trong những phương pháp phát hiện và định lượng ADN hiện đại nhất hiện nay. Các nghiên cứu sử dụng phương pháp real time PCR để phát hiện ricin trong mẫu lương thực, thực phẩm thông qua phát hiện ADN của đoạn gen mã hóa cho độc tố ricin. Tuy nhiên, chưa có nhiều công trình công bố về sử dụng phương pháp real time PCR để phát hiện trực tiếp ricin trong mẫu môi trường. Bài báo này trình bày các nghiên cứu phát triển phương pháp phát hiện ricin sử dụng kỹ thuật real-time PCR dựa trên aptamer Ar đặc hiệu ricin. Kết quả nghiên cứu cho thấy phương pháp này có thể phát hiện ricin trong môi trường nước với ngưỡng phát hiện (LOD) là 0,36 ng, giới hạn định lượng (LOQ) là 1,32 ng/ml, độ nhạy với nước ngầm và nước mặt đạt 98%, nước sinh hoạt đạt 99%, độ đặc hiệu đạt 98%. Từ khóa: Ricin; Real-time PCR phát hiện Ricin; Aptamer đặc hiệu Ricin. 1. MỞ ĐẦU Ricin từ hạt thầu dầu là một loại glycoprotein thuộc nhóm lectin, có khối lượng phân tử khoảng 65 kDa. Phân tử gồm 02 chuỗi polypetid (chuỗi A và B) nối với nhau qua cầu nối disunfua (-S-). Sau khi xâm nhập vào tế bào, ricin được vận chuyển đến bộ máy Golgi và tại đây, chuỗi A sẽ tách khỏi phân tử ricin, đi vào nhân và đến ribosom. Chuỗi A làm .
