Bài viết trình bày vấn đề ứng dụng lý thuyết điều khiển hiện đại và phương pháp liên tục giải theo tham số để tối ưu quỹ đạo bay của tên lửa “không đối không” trong giai đoạn bay hành trình khi tấn công mục tiêu chuyển động. | Tối ưu quỹ đạo tên lửa không đối không giai đoạn bay hành trình khi tấn công mục tiêu chuyển động Tên lửa & Thiết bị bay TỐI ƯU QUỸ ĐẠO TÊN LỬA KHÔNG ĐỐI KHÔNG GIAI ĐOẠN BAY HÀNH TRÌNH KHI TẤN CÔNG MỤC TIÊU CHUYỂN ĐỘNG Nguyễn Sỹ Hiếu1*, Đoàn Thế Tuấn1, Nguyễn Đức Cương2, Nguyễn Ngọc Điển1 Tóm tắt: Bài báo trình bày vấn đề ứng dụng lý thuyết điều khiển hiện đại và phương pháp liên tục giải theo tham số để tối ưu quỹ đạo bay của tên lửa “không đối không” trong giai đoạn bay hành trình khi tấn công mục tiêu chuyển động. Với yêu cầu đảm bảo các điều kiện thuận lợi khi kết thúc giai đoạn bay hành trình để chuyển sang tự dẫn như: khoảng cách đảm bảo mở đầu tự dẫn, véc tơ vận tốc tên lửa trùng với đường ngắm tên lửa-mục tiêu. Mô hình toán sử dụng trong khảo sát dưới dạng phi tuyến. Quỹ đạo tối ưu của tên lửa được tính toán dựa theo hàm chỉ tiêu tối ưu về độ chính xác, năng lượng và các điều kiện tại thời điểm chuyển . Khảo sát được thực hiện trong 2 trường hợp: mục tiêu chuyển động thẳng đều và chuyển động 1 phía. Kết quả nghiên cứu là quỹ đạo tối ưu của dẫn tên lửa tới mục tiêu chuyển động. Từ khóa: Giai đoạn bay hành trình; Tối ưu; Phương pháp liên tục giải theo tham số; Mục tiêu chuyển động. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Hiện nay máy bay tấn công sử dụng tên lửa “không đối không” tầm trung có thể tấn công mục tiêu ở khoảng cách 40-70 km. Các loại tên lửa này(như R-27R, AIM120.) sử dụng phương pháp dẫn kết hợp “hành trình – tự dẫn” với nhiều ưu điểm nổi bật như độ chính xác cao, vùng phóng rộng, góc phóng có độ lệch lớn so với đường ngắm tên lửa- mục tự dẫn trên tên lửa thường chỉ bắt được mục tiêu trong khoảng cách 10-20 km. Do đó, giai đoạn bay ban đầu còn gọi là bay hành trình(midcourse) có vai trò quyết định đến hiệu quả tấn công của tên lửa. Giai đoạn bay hành trình đưa tên lửa đến vị trí xác định trong không gian đảm bảo các yếu tố [5]:Véc tơ vận tốc tên lửa trùng với đường ngắm tên lửa-mục .