Bài viết khảo sát và phân tích một số tín ngưỡng, phong tục của người Chăm nhìn trong quan hệ văn háo ứng xử với biển như tục thờ Sóng, thần Biển, thờ Nữ thần, phong tục tang ma. Nêu ý nghĩa và đặc điểm của biển trong văn hóa của người Chăm. bài viết để nắm chi tiết nội dung. | Dấu ấn biển trong tục thờ cúng của người Chăm DÊËU ÊËN BIÏÍN TRONG TUÅC THÚÂ CUÁNG CUÃA NGÛÚÂI CHÙM . Buâi Thõ Thuây* TOÁM TÙÆT Ài tòm dêëu êën biïín trong tuåc thúâ cuáng cuãa ngûúâi Chùm, mùåc duâ hiïån nay phêìn lúán hoå khöng coân nhiïìu möëi quan hïå vúái biïín nhû trûúác, seä giuáp chuáng ta hiïíu thïm vïì vùn hoáa Chùm vaâ ngûúâi Chùm trong ûáng xûã vúái biïín. Baâi viïët khaão saát vaâ phên tñch möåt söë tñn ngûúäng, phong tuåc cuãa ngûúâi Chùm nhòn trong quan hïå vùn hoáa ûáng xûã vúái biïín nhû tuåc thúâ thêìn Soáng, thêìn Biïín, thúâ Nûä thêìn, phong tuåc tang ma,. Trong quaá trònh khaão saát thûåc tïë, taác giaã baâi viïët àaä trao àöíi vúái trñ thûác Chùm cuäng nhû vêån duång caác lyá thuyïët Vùn hoáa hoåc, tòm hiïíu lõch sûã àïí coá thïí triïín khai baâi viïët. Qua nghiïn cûáu caác tñn ngûúäng, phong tuåc cuãa ngûúâi Chùm úã Ninh Thuêån, bûúác àêìu taác giaã àaä nïu àûúåc yá nghôa vaâ àùåc àiïím cuãa Biïín trong vùn hoáa Chùm. Àïì taâi àûúåc nghiïn cûáu vúái phûúng phaáp hïå thöëng xuyïn vùn hoáa, quaá trònh khaão saát thûåc tïë, trao àöíi vúái trñ thûác Chùm cuäng nhû vêån duång caác lyá thuyïët vùn hoáa hoåc, tòm hiïíu lõch sûã àïí coá thïí triïín khai baâi viïët. Múã àêìu Ngûúâi Chùm laâ möåt dên töåc sinh söëng lêu àúâi trïn laänh thöí Viïåt Nam ngaây nay. Ngûúâi Chùm cû truá trïn möåt àõa baân khaá röång, phêìn lúán laâ daãi àêët nùçm doåc theo caác tónh ven biïín miïìn Trung traãi daâi tûâ Bònh Trõ Thiïn àïën cûåc nam Trung böå (Ninh Thuêån - Bònh Thuêån ngaây nay). Nhûäng vuâng àêët naây àïìu àûúåc bao boåc búãi biïín vaâ nuái, vò thïë ngay tûâ khi múái àùåt chên àïën núi àêy, hoå àaä coá nhûäng gùæn boá mêåt thiïët vúái biïín. Do nguyïn nhên lõch sûã, sau thïë kyã XVII, ngûúâi Chùm coân hònh thaânh núi cû truá úã An Giang, Têy Ninh vaâ caác tónh thaânh phöë khaác úã Nam böå. Qua möåt söë khaão cûáu àaä xaác àõnh àûúåc nguöìn göëc, àõa baân cû truá cuãa cû dên Chùm vaâ àùåc *
