Lan Hạc vỹ (Dendrobium aphyllum) là một loài lan rừng đẹp của Việt Nam, có giá trị y học và thương mại cao. Hiện nay, loài lan này đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng do nạn khai thác bừa bãi và buôn bán trái phép ra nước ngoài. Phương pháp vi nhân giống cũng gặp phải một số khó khăn như chi phí sản xuất cao, thời gian bảo quản ngắn, chiếm nhiều diện tích và dễ tổn thương trong quá trình vận chuyển. | Nghiên cứu tạo hạt giống nhân tạo lan Hạc vỹ (Dendrobium aphyllum Tạp chí Khoa học Công nghệ Nông nghiệp Việt Nam - Số 1(74)/2017 NGHIÊN CỨU TẠO HẠT GIỐNG NHÂN TẠO LAN HẠC VỸ (Dendrobium aphyllum) Nguyễn Thị Lài1, Phạm Hương Sơn1 TÓM TẮT Lan Hạc vỹ (Dendrobium aphyllum) là một loài lan rừng đẹp của Việt Nam, có giá trị y học và thương mại cao. Hiện nay, loài lan này đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng do nạn khai thác bừa bãi và buôn bán trái phép ra nước ngoài. Phương pháp vi nhân giống cũng gặp phải một số khó khăn như chi phí sản xuất cao, thời gian bảo quản ngắn, chiếm nhiều diện tích và dễ tổn thương trong quá trình vận chuyển. Sản xuất hạt giống nhân tạo được coi là một giải pháp có hiệu quả đối với việc nhân và bảo quản loài lan này. Trong nghiên cứu, nguyên liệu dùng để tạo hạt nhân tạo là các protocorm-like body (PLBs) của cây D. aphyllum in vitro. Kết quả cho thấy nồng độ 3% sodium alginate tiếp xúc với dung dịch 100 mM trong thời gian 30 phút là phù hợp nhất, hạt chắc, tròn, có kích thước đồng đều. Nội nhũ nhân tạo được làm giàu trong môi trường MS + 2,0 mg/l BA + 0,5 mg/l IBA + 20 g/l sucrose + 0,1% AC + 20 mg/l ABA + mg/l carbendazim cho tỷ lệ hạt nhân tạo nảy mầm cao và đạt cao nhất khi được bảo quản ở 4°C trong điều kiện tối. Từ khóa: Lan rừng, hạt nhân tạo, carbendazim, bảo quản, nảy mầm I. ĐẶT VẤN ĐỀ dễ dàng hơn mà ngoài ra hạt nhân tạo còn được sử Lan Hạc vỹ (Dendrobium aphyllum) là một cây dụng để bảo tồn các nguồn gen quý hiếm, nguồn thuốc quý hiếm thuộc họ lan (Orchidaceae), là loài gen đang có nguy cơ tuyệt chủng. Hiện nay, nghiên lan rừng của Việt Nam có giá trị thẩm mỹ và giá trị cứu tạo hạt giống nhân tạo đã được thực hiện trên thương mại cao. Lan Hạc vỹ thường phân bố ở một một số loài lan: (Dương Tấn Nhựt và số vùng như Lâm Đồng, Khánh Hòa, ctv., 2007), D. nobile Lindl. (Padmaja et al., 2013), D. Shavin White (Bustam et al., 2013) Nghiên cứu Theo y học cổ .
