Cơ chế phản ứng của metanol (CH3OH) với các gốc tự do XH3 (X = C, Si) đã được nghiên cứu bằng lý thuyết obitan phân tử dựa trên phương pháp CCSD(T)//B3LYP/aug-cc-pVTZ. Đối với phản ứng CH3OH + CH3, các đường sản phẩm chính ứng với sự tách H tạo thành các sản phẩm PR1 (CH3O +CH4: 0,0 ) và PR2 ( CH2OH + CH4: -8,1 ) qua các trạng thái chuyển tiếp TS1 và TS2 có năng lượng tương ứng là 12,0 và 12,8 kcal/mol so với các chất phản ứng. | Nghiên cứu cơ chế phản ứng của metanol với các gốc tự do XH3 (X = C, Si) Tạp chí Khoa học và Công nghệ 133 (2019) 073-078 Nghiên cứu cơ chế phản ứng của metanol với các gốc tự do XH3 (X = C, Si) Theoretical Study on the Mechanism of the CH3OH + XH3 (X = C, Si) Reactions Nguyễn Trọng Nghĩa* Nguyễn Ngọc Tuệ Trường Đại học Bách khoa Hà Nội - Số 1, Đại Cồ Việt, Hai Bà Trưng, Hà Nội Đến Tòa soạn: 09-7-2018; chấp nhận đăng: 20-3-2019 Tóm tắt Cơ chế phản ứng của metanol (CH3OH) với các gốc tự do XH3 (X = C, Si) đã được nghiên cứu bằng lý thuyết obitan phân tử dựa trên phương pháp CCSD(T)//B3LYP/aug-cc-pVTZ. Đối với phản ứng CH3OH + CH , các đường sản phẩm chính ứng với sự tách H tạo thành các sản phẩm PR1 (CH O +CH : 0,0 3 3 4 ) và PR2 ( CH2OH + CH4: -8,1 ) qua các trạng thái chuyển tiếp TS1 và TS2 có năng lượng tương ứng là 12,0 và 12,8 kcal/mol so với các chất phản ứng. Trong khi đó, đối với phản ứng CH3OH + SiH3, các đường phản ứng chính là phản ứng tách H tạo thành PR7 ( CH2OH + SiH4: 3,4 kcal/mol) và các phản ứng thế tạo thành PR8 (H + CH3OSiH3: -0,3 ) và PR9 ( CH3 + SiH3OH: -28,7 ) qua các trạng thái chuyển tiếp TS7 (16,2 ), TS8 (16,5 ) và TS9 (17,0 ), tương ứng. Các thông số cấu trúc tính được cho các cấu tử trong các PES và nhiệt phản ứng phù hợp tốt với các giá trị thực nghiệm. Từ khóa: Cơ chế phản ứng, gốc silyl (•SiH3), gốc metyl (•CH3), metanol (CH3OH), PES, Abstract The mechanism for the reactions of methanol (CH3OH) with XH3 (X = C, Si) radicals have been investigated by ab initio molecular orbital theory based on the CCSD(T)//B3LYP/aug-cc-pVTZ method. For the CH3OH + CH reaction, the major product pathways channels are H-abstraction forming PR1 (CH O +CH : 0,0 3 3 4 ) and PR2 ( CH2OH + CH4: -8,1 ) via transition states TS1 and TS2 lying 12,0 and 12,8 kcal/mol above the reactants, .