Trên cơ sở khảo cứu thực tế khối tài liệu Châu bản triều Nguyễn, thời Bảo Đại (1926-1945) hiện đang được bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia (Hà Nội), bài viết trình bày 3 nội dung chính: Sơ lược về khối tài liệu Châu bản triều Bảo Đại, những thay đổi của bộ máy hành chính Nam triều dưới thời Bảo Đại, một số đặc trưng trong Châu bản thời vua Bảo Đại. | Một số đặc trưng trong Châu bản thời vua Bảo Đại 140 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 2 (136) . 2017 TƯ LIỆU MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG TRONG CHÂU BẢN THỜI VUA BẢO ĐẠI Nguyễn Thu Hoài* Bảo Đại là niên hiệu vị Hoàng đế cuối cùng của triều Nguyễn và cũng là vị vua cuối cùng của chế độ quân chủ Việt Nam. Cầm quyền trong giai đoạn lịch sử cận đại đầy phức tạp, khi đất nước đã không còn quyền độc lập tự chủ, trong 20 năm ở ngôi Hoàng đế, từ tháng 11 năm 1925 đến tháng 8 năm 1945, Bảo Đại có lẽ là vị vua khá đặc biệt không chỉ đối với triều Nguyễn mà còn trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Sinh ra trong gia đình hoàng tộc, là con trai duy nhất của vua Khải Định, chịu ảnh hưởng sâu sắc tư tưởng phong kiến từ các đời ông cha nhưng Bảo Đại lại được học tập đào tạo gần như hoàn toàn tại Pháp, một nước văn minh khác xa nơi ông sinh ra. Năm 1932, nhà vua trở về nước sau 10 năm học tập tại Pháp, chính thức nắm quyền chấp chính triều đình, với hoài bão của một người trẻ tuổi tiến bộ, khát khao mang những điều mới mẻ từ phương Tây để canh tân đất nước. Tuy nhiên vua Bảo Đại đã vấp phải không ít trở ngại không chỉ từ phía chính quyền bảo hộ Pháp mà còn ngay trong nội bộ triều đình Huế. Dù vậy hệ thống chính quyền thời ông trị vì vẫn có những thay đổi so với các triều đại trước đó dẫn đến hệ thống văn bản hành chính giai đoạn này có một số khác biệt. Trên cơ sở khảo cứu thực tế khối Châu bản triều Nguyễn - triều Bảo Đại hiện đang bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia I tại Hà Nội, bài viết sẽ trình bày một số nghiên cứu khái lược về 3 vấn đề chính: - Sơ lược về khối tài liệu Châu bản triều Bảo Đại - Những thay đổi về mặt hành chính dưới thời vua Bảo Đại - Một số đặc trưng trong Châu bản thời vua Bảo Đại 1. Sơ lược về khối tài liệu Châu bản triều Bảo Đại Châu bản là khối tài liệu hành chính hình thành trong hoạt động quản lý nhà nước của chính quyền phong kiến nhà Nguyễn (1802-1945), trong đó triều Bảo Đại là 1 trong 11 triều vua .
