Nghiên cứu này được thực hiện nhằm tìm hiểu đặc điểm di truyền trình tự một số vùng ADN chỉ thị của loài lan Hài hồng, cung cấp trình tự ADN giúp nhận diện chính xác và bảo tồn loài lan quý này. | Đặc điểm di truyền trình tự loài lan Hài hồng Paphiopedilum delenatii đặc hữu Việt Nam Khoa học Nông nghiệp Đặc điểm di truyền trình tự loài lan Hài hồng Paphiopedilum delenatii đặc hữu Việt Nam Vũ Thị Huyền Trang1, 2, Trần Anh Khoa1, Vũ Quốc Luận3, Lê Thị Lý2, Phạm Công Hoạt4, Trần Hoàng Dũng1* 1 Trường Đại học Nguyễn Tất Thành 2 Trường Đại học quốc tế, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh 3 Viện Sinh học Tây Nguyên 4 Bộ Khoa học và Công nghệ Ngày nhận bài 19/12/2018; ngày chuyển phản biện 24/12/2018; ngày nhận phản biện 25/1/2019; ngày chấp nhận đăng 12/2/2019 Tóm tắt: Lan Hài là những loài lan đẹp và quý nên hiện nay bị khai thác quá mức và mua bán trái phép ở Việt Nam. Trong đó, Lan Hài hồng là loài lan Hài đặc hữu Việt Nam cũng gặp tình trạng tương tự. Việc ứng dụng mã vạch ADN để nhận diện các loài lan Hài thương mại, giúp hạn chế mua bán trái phép do định danh sai là điều cần thiết. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm tìm hiểu đặc điểm di truyền trình tự một số vùng ADN chỉ thị của loài lan Hài hồng, cung cấp trình tự ADN giúp nhận diện chính xác và bảo tồn loài lan quý này. Nghiên cứu đã thu được 3 mẫu lan Hài hồng đặc hữu và giải trình tự, phân tích đặc điểm di truyền cho 6 vùng trình tự gồm rpoB, rpoC1, trnH-psbA, ITS, matK và trnL, cho thấy tính thống nhất về mặt di truyền của loài. Từ khóa: ITS, lan Hài hồng, matK, rpoB, rpoC1, trnH-psbA, trnL. Chỉ số phân loại: Mở đầu vào 5 vùng gen rpoB, rpoC1, rbcL, matK và ITS. Kết quả nghiên cứu cho thấy, matK là vùng phân định loài tốt nhất (đạt 100%), Lan Hài trên thế giới và ở Việt Nam là loài thực vật cảnh được vùng trình tự gen matK còn có thể xác định chính xác bố mẹ của yêu thích. Với vẻ đẹp tự nhiên cũng như những nét đặc biệt của các giống lai giữa các loài, còn vùng ITS phân định loài là 50% [2]. nó nên lan Hài bị săn lùng và buôn bán rất nhiều, dẫn đến nguy cơ đe dọa tuyệt chủng. Việt Nam là một nước có số lượng loài lan Năm 2012, Guo và cs đã