Sóng tàu có khả năng gây mất ổn định và sạt lở bờ sông, đặc biệt ở những nơi có mật độ giao thông thủy tấp nập. Trong khi đó, hệ thực vật ven bờ lại có khả năng bảo vệ bờ khỏi mối đe dọa này. Chuyến khảo sát được thực hiện ở tỉnh Cà Mau, Việt Nam nhằm phục vụ cho việc đánh giá khả năng tiêu sóng của hai loài thực vật, Rhizophora apiculata, một loài thuộc họ Đước với bộ rễ chống đặc biệt, và Nypa fruticans, loài dừa nước, qua đó làm sáng rõ sự tương tác giữa sóng tàu và rừng cây ven bờ. | Đánh giá tính hiệu quả của Rhizophora apiculata và Nypa fruticans trong giảm sóng do tàu thuyền gây ra KHOA HỌC CÔNG NGHỆ ĐÁNH GIÁ TÍNH HI ỆU QUẢ CỦA RHIZOPHORA AP ICULATA VÀ NYPA FRUTICANS TRONG GIẢM SÓNG DO TÀU THUYỀN GÂY RA Lã Vĩnh Trung Đại học Thủy lợi Cơ sở 2 - Tp. Hồ Chí Minh Tóm tắt: Sóng tàu có khả năng gây mất ổn định và sạt lở bờ sông, đặc biệt ở những nơi có mật độ giao thông thủy tấp nập. Trong khi đó, hệ thực vật ven bờ lại có khả năng bảo vệ bờ khỏi mối đe dọa này. Chuyến khảo sát được thực hiện ở tỉnh Cà Mau, Việt Nam nhằm phục vụ cho việc đánh giá khả năng tiêu sóng của hai loài thực vật, Rhizophora apiculata, một loài thuộc họ Đước với bộ rễ chống đặc biệt, và Nypa fruticans, loài dừa nước, qua đó làm sáng rõ sự tương tác giữa sóng tàu và rừng cây ven bờ. Kết quả cho thấy cả R. apiculata và N. fruticans đều đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu sóng, và do đó, có khả năng bảo vệ bờ. Điểm đáng chú ý là chiều cao sóng có thể giảm hơn 50% ngay sau khi sóng lan truyền trong rừng cây một đoạn ngắn. Hệ số rỗng thực vật có ảnh hưởng rất lớn đến sự suy giảm sóng. Kết quả cũng cho thấy loài R. apiculata tiêu sóng hiệu quả hơn loài N. fruticans mặc dù hệ số rỗng lớn hơn. Cấu trúc bộ rễ đặc biệt của R. apiculata giúp sinh ra lực cản lớn hơn có thể là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này. Summary: Boat-generated waves have a potential to erode a riverbank, especially where there is regular boat traffic whereas vegetation might be able to protect the riverbank from that threat. A field observation conducted in Ca Mau Province, Vietnamese Mekong Delta, investigated the interaction between boat-generated waves and vegetation. Two types of vegetation, Rhizophora apiculata, a mangrove species that has dense aerial roots, and Nypa fruticans, a palm species, were considered with respect to wave attenuation. The results indicated that both R. apiculata and N. fruticans play essential roles in dissipating wave energy and