Tài liệu cung cấp các lý thuyết, cấu tạo hóa học và bài tập theo các chủ đề: đại cương về hoá học hữu cơ, bài toán lập công thức phân tử hợp chất hữu cơ, tính chất hoá học của Hiđrocacbon, bài tập về Hiđrocacbon. Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho học sinh và giáo viên trong quá trình học tập và giảng dạy, . | Các chủ đề bồi dưỡng học sinh giỏi Hoá 9: Hoá hữu cơ - Nguyễn Đức Hoanh Các chủ đề bồi dưỡng HS giỏi – Hoá 9 (Hoá hữu cơ) ĐẠI CƯƠNG VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ. 2. Đặc điểm chung của các hợp chất hữu cơ. - Thành phần các nguyên tố tạo nên hợp chất hữu cơ rất ít, chủ yếu là các nguyên tố: C, H, O, N (và một số nguyên tố khác S, P, Cl, một số ít kim loại ) Nhưng số lượng các hợp chất hữu cơ rất nhiều. - Liên kết hoá học trong hợp chất hữu cơ chủ yếu là liên kết cộng hoá trị. - Phần lớn hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, dễ cháy, kém bền với nhiệt. - Một số hợp chất hữu cơ không tan trong nước nhưng tan được trong dung môi hữu cơ. - Các phản ứng trong hoá học hữu cơ thường xảy ra chậm, không hoàn toàn và theo nhiều hướng khác nhau tạo nên hỗn hợp sản phẩm. 3. Phân loại hợp chất hữu cơ. Hợp chất hữu cơ chia làm 2 loại: - Hiđrocacbon: là hợp chất mà trong phân tử chỉ có C và H. HIĐRO CACBON Hiđrocacbon mạch hở Hiđrocacbon mạch vòng Ankan Anken Ankađien Ankin Xicloankan Aren (Hiđrocacbo (Hiđrocacbonk (Hiđrocacbo (Hiđrocacbo (Hiđrocacbo (Hiđrocacbo n không no hông no có 2 n không no n vòng no) n thơm) n non) có 1 nối đôi) liên kết đôi) có 1 liên kết CnH2n CnH2n-6 CnH2n+2 CnH2n CnH2n-2 ba) CnH2n-2 (n ≥ 3) (n ≥ 6) (n ≥ 1) (n ≥ 2) (n ≥ 3) (n ≥ 3) - Dẫn xuất của hiđrocacbon: ngoài C, H còn có các nguyên tố khác như O, N, halogen Dẫn xuất của hiđrocacbon gồm: - Dẫn xuất halogen:Khi thay thế một hoặc nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử hiđrocacbon bằng một hoặc nhiều nguyên tử halogen ta được dẫn xuất halogen: CxHyClz, CxHyBrz, CxHyIz . + Dẫn xuất có oxi: Ancol, axit cacboxylic, este, chất béo, tinh bột, gluxic: II. CẤU TẠO HOÁ HỌC. 2. Một số lưu ý khi viết CTCT. Giả sử hợp chất có CTPT: CxHyOzNtXv Xác định độ bất bão hoà = - Nếu = 0 => chỉ có cấu tạo mạch hở, liên kết đơn. - Nếu = 1 => Có 1 liên kết Π hoặc 1 vòng. - Nếu = 2 => Có 2 liên kết Π hoặc 1 vòng + 1 liên kết Π. III. DANH PHÁP HỢP CHẤT HỮU CƠ. .