Một số nội dung của bài giảng gồm nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh; triệu chứng lâm sàng của thấp tim; những biểu hiện phụ; cận lâm sàng thấp tim; một số xét nghiệm máu khác; chẩn đoán xác định thấp tim; điều trị đợt thấp tim; phòng bệnh thấp tim. | Bài giảng Thấp tim - TS. Tạ Mạnh Cường THẤP TIM TS. Tạ Mạnh Cường Viện Tim Mạch Bệnh viện Bạch Mai Định nghĩa và dịch tễ ► Thấp tim hay còn gọi là thấp khớp cấp hoặc sốt thấp khớp (rheumatic fever) được coi là một trong những bệnh của hệ miễn dịch mô liên kết hay thuộc hệ thống tạo keo. ► Cho đến nay thấp tim vẫn còn là một bệnh khá thường gặp ► Bệnh thường gặp ở lứa tuổi học đường ► Tỷ lệ thấp tim ở lứa tuổi học đường: ~ 4,5% NGUYÊN NHÂN VÀ CƠ CHẾ BỆNH SINH ► Ngày nay người ta đã khẳng định vai trò gây bệnh của liên cầu khuẩn bêta máu nhóm A. ► Thuyết “Nhiễm độc - Miễn dịch” với giả thuyết: Những độc tố từ liên cầu nhóm A đã làm tổn thương tổ chức liên kết ở trong tim → kháng nguyên (streptolysin O, streptokinase ) → kháng thể (ÁSLO) → tổn thương tim. Cấu trúc một số thành phần của liên cầu nhóm A và glucoprotein ở van tim người gần giống nhau → Cơ thể sinh ra kháng thể chống lại các liên cầu xâm nhập → chống lại chính những tổ chức ở tim của mình. ► Tuy nhiên cho đến nay, cơ chế bệnh sinh của thấp tim vẫn còn nhiều điển chưa thật sự sáng tỏ. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG I. Những biểu hiện chính Viêm tim Viêm màng trong tim, viêm cơ tim hay viêm màng ngoài tim, viêm tim toàn bộ. Triệu chứng lâm sàng: ► Nhịp tim nhanh, nhịp ngựa phi (suy tim cấp) ► Nghe tim: thổi tâm thu, thổi tâm trương, tiếng rung tâm trương, rối loạn nhịp, tiếng cọ màng tim ► Suy tim ► Viêm van tim: Hở van hai lá, Hở van động mạch chủ. ► Viêm màng ngoài tim: đau ngực, tiếng tim mờ, tiếng cọ màng ngoài tim § Viêm đa khớp Thường gặp nhất (80%) nhưng ít đặc hiệu. Lâm sàng: ► Khớp bị viêm: sưng, nóng, đỏ và đau khớp. ► Vị trí: Thường có ở các khớp lớn (gối, cổ chân, cổ tay, khuỷu, vai.) và có tính di chuyển. Khi chuyển sang viêm khớp khác thì khớp vừa bị viêm khỏi hoàn toàn, không có di chứng ở khớp. ► Viêm khớp đáp ứng tốt với điều trị bằng Salycilate hoặc Corticoid trong vòng 48 giờ. Hình ảnh viêm khớp khuỷu .
