Các nội dung của bài viết bao gồm: ngôn ngữ, văn hóa và tư duy; yếu tố văn hóa trong dạy và học ngoại ngữ; đo lường về thái độ; kiểm tra hiểu biết về văn hóa; biên soạn sách giáo khoa ngoại ngữ; những điều cần cân nhắc trong bài kiểm tra; biện pháp khắc phục lỗi văn hóa qua học tập. | Yếu tố văn hóa trong dạy - học và đánh giá năng lực ngoại ngữ TAP C HI KHOA HOC ĐHQGHN, NGOAI NGỮ. T XIX, s ố 1 2003 YẾU T Ố VĂN H Ó A T R O N G DẠY - H Ọ C VÀ ĐÁNH GIÁ NĂNG L ự c NGOẠI NGỬ N g u y ể n P h ư ơ n g S ử u (#ỉ Bài viết này xin dược bắt đầu bằng một nhận xét của một giáo viên nước ngoài dạy tiếng Anh ỏ Việt Nam "He w a s very Ịỉuent a n d he got euery ivord we spoke but he d i d n t seem to u n d ersta n d ivhat we really m eant - Anh ta rất thạo và nghe được mọi từ chúng tôi nói, nhưng hình nh ư anh ta kh ôn g hiếu chúng tỏi th ậ t sự muôn nói g i”. Lòi nhặn xét (ló, không có chút phàn nàn gì vể trình độ tiếng Anh của người kia. Cái gi khiến ngưòi kia không hiểu người bản ngữ tiế n g Anh ý muốn nói gi? Rõ ràng, trong trường hợp này không phải do hàng rào ngôn ngữ đon thuần, mà còn ró cái gì đó vượt ngoài ngôn từ và các quy tắc ngừ pháp. Đây có lẽ là do sự khác biệt văn hóa, người nghe không cảm nhận (iuợc cái nghía đảng sau ngôn từ - có thể chỉ là một chút về ngừ điệu, một từ có nét righìa dí dỏm có môi liên hệ nào đó với kiến thức nên hoặc có tính văn hóa đặc thù? . Như vậy, để hiểu được cái ý tứ của người nói không chỉ cần có ngữ pháp giỏi, phát âm Kì N g u y ề n P h ư ơ n g Sửu (Hudson, 1991) Sơ đồ quan hệ cho thấy, các yếu tô ngôn ngữ dồng thòi lã các khái niệm, dược nhìn nhận là những phạm trù mà chúng ta sử dụng dỏ phân tích kinh nghiệm thực tại. Ngừ nghía cùng dồng thòi là các khái niệm, và các phạm trù xà hội có liên quan đèn ngôn ngữ là các khai niệm. Trong khi dó. ngữ nghía cấp dộ câu là các định để. Nói vế mối quan hệ giữa ngôn ngữ và vãn hóa. Osterloh |(S. ) cùng nhận xét: Ngôn ngử không chỉ đơn thuần là một hệ thông ám thanh, từ và những chuỗi quy tác ngữ pháp mà còn di sáu vào lĩnh vực hoạt động giao tiêp của con người theo những quy luật riêng. Y ếu tô v ă n h ó a t r o n g d ạ y - h ọ c n g o ạ i n g ữ Thái độ dổi với ván hóa ngoại ngữ (TLC) và ánh hưYcti ỉn ỉ'ãn
