Các nội dung của bài viết gồm: thế nằm của đá trầm tích; thế nằm nghiêng; thế nằm ngang; một số thế nằm đặc biệt; thế nằm của đá phun trào; địa tầng của đá phun trào; thế nằm của đá xâm nhập; nhận dạng các lò phun trào; hình dạng các thể xâm nhập; cấu tạo bên trong khối xâm nhập. | Thế nằm của đá 254 BÁCH KHOA THƯ ĐỊA CHÁT Thế nằm của đá Tạ Trọng Thắng. Khoa Địa chất, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐHQGHN). Giới thiệu V ỏ Trái Đất được tạo thành từ ba loại đá - đá định. Trên bản đ ổ địa h ình có đ ư ờ n g bình độ, các trầm tích, đá m agm a và đá biến chất. M ỗi loại đá có lớp hay các h ệ tầng có th ế nằm n gang sẽ đ ư ợc vẽ đặc đ iểm v ề cấu trúc và kiến tạo riêng, rất đặc trưng; trùng hoặc nằm kẹp giữ a các đ ư ờ n g b ình đ ộ và các nhà địa chất cấu tạo gọi đó là th ế nằm của đá. tư ơng ứ n g v ó i đ ộ cao tuyệt đ ối của ranh giới đã D ưới đây th ế nằm của từng loại đá được m ô tả. đ ư ợc chỉ ra trên bản đ ổ [H .l]. Thế nằm của đá trầm tích Thế nằm nghiêng Đ ặc trưng lớn nhất của đá trầm tích là cấu tạo Các lớp có th ế nằm n ghiêng (hay đơn nghiêng) là phân lớp. Tùy thuộc vào m ôi trường lắng đ ọn g trầm nhữ ng lớp nghiêng v ề m ột phía trên m ột khu vực tích và tác đ ộng của vận đ ộn g kiến tạo v ề sau, đá rộng lớn; th ế nằm n ghiêng cũng gặp ờ các cánh uốn trầm tích có thể có th ế nằm ngang, nằm n ghiêng và nếp và nếp oằn. M uốn định hướng các lớp nằm u ốn nếp. N goài ra, tủy thuộc vào điểu kiện trầm tích, nghiêng trong không gian, ta phải xác định được các đá trầm tích còn có thể có th ế nằm đặc biệt. yếu tố th ế nằm của chúng như đư ờng phương, đường hướng dốc và góc dốc. Thế nằm ngang Đ ư ờng phư ơng là giao tuyến của mặt lớp vói mặt T h ế nằm ngang của các lớp khi m ặt phân lớp phẳng nằm ngang; nói cách khác - bâ't kỳ m ột đường của ch ú ng có vị trí nằm n gan g hay gần n gang. Tuy nằm ngang nào nằm trên mặt lớp đều là đường n hiên, trong thực t ế ít gặp m ặt phân lớp nằm ngang phương của lớp đó. m ột cách lý tư ởng n hư m ặt nước, thư ờn g chúng Đ ư ờ n g h ư ớ n g d ố c là m ột đ ư ờ n g v u ô n g g ó c với nằm theo m ột góc n g h iên g n g u y ên sinh nào đó. đ ư ờ n g p h ư ơ n g nằm trên m ặt lớp và h ư ớ n g v ề G óc n gh iên g n gu yên sin h này đ ư ợc tạo nên d o kết .
