Phồng động mạch chủ bụng vỡ (PĐMCBV) là biến chứng đáng ngại nhất của bệnh lý PĐMCB, với nguy cơ tử vong cao ngay tại các cơ sở y tế hiện đại. Báo cáo phân tích 18 trường hợp PĐMCBV (trên tổng số 81 PĐMCB-ngực) được mổ tại bệnh viện Việt Đức từ 1/1989 tới 12/1998. | Nhận xét điều trị vỡ phồng động mạch chủ bụng tại bệnh viện Việt Đức 36 NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG Nhận xét điều trị vỡ phồng động mạch chủ bụng tại bệnh viện Việt Đức Đoàn Quốc Hưng Đặng Hanh Đệ TOÙM TAÉT Phồng động mạch chủ bụng vỡ (PĐMCBV) là biến chứng đáng ngại nhất của bệnh lý PĐMCB, với nguy cơ tử vong cao ngay tại các cơ sở y tế hiện đại. Báo cáo phân tích 18 trường hợp PĐMCBV (trên tổng số 81 PĐMCB-ngực) được mổ tại bệnh viện Việt Đức từ 1/1989 tới 12/1998. Kết quả: tuổi trung bình 61(26-79 với đa số là nam giới (78%)), chỉ có 2/18 bệnh nhân (BN) sống tại Hà Nội, tới 61% (11 BN) đã phát hiện có khối “u bụng” từ trước. Đau bụng là lý do vào viện của 100% BN, 28% có sốc, thậm chí mất tri giác 11%. Khám thấy khối PĐMCB 78% (14BN), cảm ứng phúc mạc 4BN. Chỉ có 3 BN chụp CT Scanner, 4 BN không làm siêu âm do huyết động không ổn định (3BN) hay chẩn đoán nhầm viêm phúc mạc (1BN). 94% BN được mổ trước 24 giờ sau khi nhập viện. 100% trường hợp đều được mổ với đường trắng giữa trên dưới rốn, 5 BN có máu trong ổ bụng và 14 BN có máu tụ sau phúc mạc. PĐMCB dưới thận là 17 BN, ngang thận 01 BN. Kẹp ĐMC trên thận 5BN (dưới 15 phút 4 BN), thay ĐMC bằng đoạn ống thẳng 13 BN, ống chữ Y 5 BN, cắm lại đm mạc treo tràng dưới 2 BN, đm thận trái 1 BN. 15 BN phải truyền từ 500 -1500ml máu. Không có biến chứng rách TM chủ, TM thận, niệu quản trong mổ, mổ lại do chảy máu sau mổ 1 BN, không có nhiễm trùng. Tử vong sớm sau mổ 2 BN (10,1%) đều trong bệnh cảnh suy đa tạng do tụt huyết áp kéo dài. Tử vong sau mổ 9 năm 4 BN (1 BN do TBMMN, 1 BN nghi ngờ do bục miệng nối, 1 BN nghi chảy máu tiêu hóa do rò mạch nhân tạo, 1 BN nhồi máu cơ tim), 3 BN mất theo dõi, còn lại 9 BN sống khỏe mạnh sau mổ từ 1-9 năm. Kết luận: Phát hiện PĐMCB sớm, xử trí từ khi chưa có biến chứng, nếu PĐMCB đã vỡ phải mổ ngay, nhanh chóng khống chế ĐMC trên khối phồng, hiệp đồng chặt chẽ với nhóm gây mê hồi sức, phát hiện và can thiệp đồng thời bệnh phối hợp sẽ cho phép cải .