Luật Giáo dục năm 2005 cơ bản đã thừa kế Luật Giáo dục năm 1998 những quy định về thanh tra giáo dục. Tuy nhiên, do Luật Thanh tra (có hiệu lực từ 01/01/2004) đã quy định khá cụ thể về quyền hạn trách nhiệm của thanh tra chuyên ngành nên trong Luật Giáo dục năm 2005 không nhắc lại những nội dung cụ thể về quyền hạn, trách nhiệm của Thanh tra giáo dục. | Kế hoạch phổ cập giáo dục trung học cơ sở đã được tiến hành trong toàn quốc từ năm 2000 đến 2010 theo Nghị quyết số 41/2000/QH10 của Quốc hội ngày 9/12/2000 và Chỉ thị số 61/CT-TW của Bộ Chính trị ngày 28/12/2000 về thực hiện phổ cập giáo dục trung học cơ sở. Chỉ thị đã chỉ rõ: “Mục tiêu của phổ cập giáo dục trung học cơ sở là nâng cao mặt bằng dân trí một cách toàn diện, làm cho hầu hết công dân đến 18 tuổi đều tốt nghiệp trung học cơ sở, kết hợp phân luồng sau cấp học này, tạo cơ sở cho việc tiếp tục đổi mới cơ cấu và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng những yêu cầu của đất nước trong những thập kỷ đầu của thế kỷ 21, phát huy cao độ tính độc lập, năng động, sáng tạo và bản lĩnh chính trị của thế hệ trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Để thực hiện mục tiêu phổ cập giáo dục trung học cơ sở, hiện nay Bộ đang chỉ đạo các địa phương: kiện toàn ban chỉ đạo các cấp, xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện các mục tiêu phổ cập giáo dục trung học cơ sở, tạo điều kiện để học sinh tốt nghiệp tiểu học đều được vào học lớp 6, phấn đấu 95% trẻ em trong độ tuổi 11-15 tuổi đều được học trung học cơ sở. Trên cơ sở các điều kiện bảo đảm chất lượng giáo dục, xây dựng quy hoạch mạng lưới trường, tiếp tục thực hiện đa dạng hoá các loại hình trường (công lập, ngoài công lập, dân tộc nội trú) để tăng tỷ lệ học sinh trung học cơ sở so với độ tuổi đi học. Do đó quy mô giáo dục trung học cơ sở, số học sinh, số trường, lớp trung học cơ sở sẽ ngày càng tăng, đòi hỏi chất lượng, hiệu quả giáo dục trung học cơ sở cũng ngày càng phải được nâng cao hơn. Việc thực hiện đổi mới chương trình giáo dục phổ thông trong đó có chương trình giáo dục trung học cơ sở (theo Nghị quyết số 40/2000/QH10 về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, ban hành tại kỳ họp Quốc hội lần thứ 8 - khoá X) là điều kiện nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục trung học cơ sở và đạt được mục tiêu hoàn thành phổ cập giáo dục trung học cơ sở vào năm 2010.
