Bài tập thí nghiệm định lượng Vật lý là một dạng bài tập thí nghiệm, làm phương tiện để bồi dưỡng năng lực thực nghiệm cho học sinh trong dạy học Vật lý. Tuy nhiên loại bài tập này còn chưa được quan tâm trong thực tế dạy học. Bài viết trình bày kết quả nghiên cứu đề xuất định hướng, quy trình xây dựng bài tập thí nghiệm định lượng Vật lý THPT. | Xây dựng bài tập thí nghiệm định lượng vật lý trung học phổ thông Trường Đại học Vinh Tạp chí khoa học, Tập 48, Số 1B (2019), tr. 43-50 XÂY DỰNG BÀI TẬP THÍ NGHIỆM ĐỊNH LƯỢNG VẬT LÝ TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Nguyễn Đình Thước (1), Nguyễn Ngọc Anh (2) 1 Trường Đại học Vinh 2 Trường THPT Lê Quảng Chí, Hà Tĩnh Ngày nhận bài 12/3/2019, ngày nhận đăng 24/4/2019 Tóm tắt: Bài tập thí nghiệm định lượng Vật lý là một dạng bài tập thí nghiệm, làm phương tiện để bồi dưỡng năng lực thực nghiệm cho học sinh trong dạy học Vật lý. Tuy nhiên loại bài tập này còn chưa được quan tâm trong thực tế dạy học. Trong bài báo này, chúng tôi trình bày kết quả nghiên cứu đề xuất định hướng, quy trình xây dựng bài tập thí nghiệm định lượng Vật lý THPT. Đáng chú ý là quy trình bốn bước xây dựng bài tập thí nghiệm định lượng và minh chứng bằng ba ví dụ cụ thể. Thực tiễn cho thấy đặc trưng của xây dựng bài tập thí nghiệm định lượng so với tạo các dạng bài tập Vật lý khác là người viết cần tiến hành thí nghiệm đo đạc một cách kĩ càng. Thầy cô giáo có thể sử dụng những kết quả của bài báo để xây dựng bài tập thí nghiệm định lượng ở các mức độ khác nhau phù hợp với thực tiễn công việc ở trường trung học phổ thông. 1. Mở đầu Dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh là xu thế giáo dục quốc tế. Năng lực thực nghiệm là năng lực chuyên biệt trong môn Vật lý. Năng lực thực nghiệm của học sinh có thể được hình thành và phát triển qua hoạt động giải bài tập thí nghiệm (BTTN) Vật lý. Trong các kì thi chọn học sinh giỏi môn Vật lý cấp quốc gia, khu vực, quốc tế, cũng như ở một số Sở Giáo dục và Đào tạo các tỉnh có phần thi thí nghiệm - thực hành, về bản chất nội dung phần thi này là yêu cầu thí sinh giải BTTN định lượng. Giáo viên Vật lý tại các trường THPT ngày càng quan tâm tới các bài thực hành thí nghiệm nói chung và BTTN định lượng nói riêng. Tài liệu tham khảo BTTN bằng tiếng Việt còn ít. Nhiều giáo viên muốn tự xây dựng BTTN định lượng .
