Nhà Mạc trị vì ở Thăng Long (Đông Kinh) từ năm 1527 khi Mạc Đăng Dung lên ngôi đến năm 1592, song song với nhà Lê Trung Hưng hoạt động từ Thanh Hóa trở vào (Tây Kinh) từ năm 1533. Nói đến văn học thời Mạc tức là nói đến những tác gia có những sáng tác vào giai đoạn từ năm 1527 đến năm 1592 trải dài trên khắp các vùng miền. Mạch nguồn văn học nước ta từ thời Lý, Trần, Lê sơ đến Mạc là dòng chảy liên tục, không hề ngắt quãng. Những năm gần đây, cùng với hướng nhận thức lại nhà Mạc của giới sử học, giới nghiên cứu văn học có những cách tiếp cận mới, xem xét các giá trị của văn học thời Mạc trong tiến trình phát triển của văn học dân tộc. Dưới đây là một vài nét chung nhất về bối cảnh xã hội và diện mạo văn học thời Mạc. | Một vài nét về văn học thời Mạc Một vài nét về văn học thời Mạc Nguyễn Thị Hiền(*) Tóm tắt: Nhà Mạc trị vì ở Thăng Long (Đông Kinh) từ năm 1527 khi Mạc Đăng Dung lên ngôi đến năm 1592, song song với nhà Lê Trung Hưng hoạt động từ Thanh Hóa trở vào (Tây Kinh) từ năm 1533. Nói đến văn học thời Mạc tức là nói đến những tác gia có những sáng tác vào giai đoạn từ năm 1527 đến năm 1592 trải dài trên khắp các vùng miền. Mạch nguồn văn học nước ta từ thời Lý, Trần, Lê sơ đến Mạc là dòng chảy liên tục, không hề ngắt quãng. Những năm gần đây, cùng với hướng nhận thức lại nhà Mạc của giới sử học, giới nghiên cứu văn học có những cách tiếp cận mới, xem xét các giá trị của văn học thời Mạc trong tiến trình phát triển của văn học dân tộc. Dưới đây là một vài nét chung nhất về bối cảnh xã hội và diện mạo văn học thời Mạc. Từ khóa: Văn học, Văn xuôi, Thơ ca, Thời Mạc, Thời trung đại, Việt Nam 1. Bối cảnh xã hội của văn học thời Mạc Năm 1592, nhà Mạc thất bại, phải rút khỏi Xã hội thời Mạc xảy ra nhiều biến động Thăng Long. Sau đó có kéo dài thêm ít năm nhưng nhà Mạc đã có những cải cách về ở Cao Bằng, song vai trò nhà Mạc chủ yếu chính sách kinh tế và thu được một số thành là ở giai đoạn thế kỷ XVI, trên các vùng tựu về văn hóa, giáo dục, tạo thành những đất xung quanh Thăng Long từ Ninh Bình yếu tố cơ bản cho sự phát triển của văn học trở ra” (Đinh Khắc Thuân, 1988: 25). Như triều đại này. Triều Mạc tồn tại 66 năm, bắt vậy, triều Mạc liên tục phải đối phó với đầu khi Mạc Đăng Dung lên ngôi vào năm những thế lực cũ của nhà Lê, trong đó có 1527 và chấm dứt khi Trịnh Tùng tiến đánh Nguyễn Kim, Trịnh Kiểm, Trịnh Tùng Thăng Long, bắt sống và hành hình Mạc và những người không thần phục nhà Mạc Mậu Hợp vào năm 1592. Có thể thấy rằng, như anh em Vũ Văn Mật, Vũ Văn Uyên “nhà Mạc tuy lên ngôi, nhưng quyền thống Không những thế, chiến loạn liên miên với trị vẫn còn yếu trên miền đất từ Thanh Hóa nhà Lê khiến triều Mạc chưa từng yên ổn. trở vào.
