Bài viết góp phần luận giải và làm sáng tỏ về mặt lý luận khái niệm xã hội công dân và xã hội dân sự; củng như mối quan hệ giữa chúng và vai trò của chúng trong mô hình nhà nước hiện đại. | Về xã hội dân sự, xã hội công dân trong mô hình nhà nước hiện đại vÒ x· héi d©n sù, x· héi c«ng d©n trong m« h×nh nhµ n−íc hiÖn ®¹i Hoµng V¨n NghÜa(*) S ù ph¸t triÓn vÒ nhËn thøc vµ thùc tiÔn vÒ m« h×nh ph¸t triÓn x· héi nãi chung vµ nhµ n−íc hiÖn ®¹i nãi c«ng d©n víi tÝnh c¸ch lµ nh÷ng nhµ t− s¶n. V× sao chÝnh ®iÒu Hegel nhÊn m¹nh nµy ®· bÞ Marx phª ph¸n, ®¶ kÝch riªng cho thÊy vÊn ®Ò x· héi d©n sù m¹nh mÏ? (*§ã chÝnh lµ v× quan niÖm (XHDS) vµ x· héi c«ng d©n (XHCD) lµ cña Hegel vÒ ph¸p quyÒn (rechte) b¾t nh÷ng bé phËn cÊu thµnh, trô cét tÊt nguån tõ hÖ thèng lý luËn cña «ng vÒ yÕu vµ kh«ng thÓ thiÕu ®−îc. Tuy nhiªn, tinh thÇn thÕ giíi tèi th−îng ®−îc hãa quan niÖm vÒ XHDS vµ XHCD, c¶ vÒ th©n thµnh nhµ n−íc (Phæ) víi ph¸p mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn, gi÷a c¸c nÒn luËt ghi nhËn vÒ ®Þa vÞ ph¸p lý cña v¨n hãa, gi÷a ph−¬ng §«ng vµ ph−¬ng ng−êi c«ng d©n, tr¹ng th¸i c«ng d©n cña T©y, gi÷a c¸c quèc gia ph¸t triÓn vµ x· héi. §Þa vÞ ph¸p lý vµ tr¹ng th¸i c«ng ®ang ph¸t triÓn còng cã sù kh¸c nhau. d©n Êy lµ lý t−ëng, trong quan niÖm cña Bµi viÕt nµy gãp phÇn luËn gi¶i vµ lµm Hegel, vÒ sù hãa th©n cña tinh thÇn thÕ s¸ng tá vÒ mÆt lý luËn kh¸i niÖm XHCD giíi vµo x· héi; nã ®øng ®èi lËp víi ®Þa vµ XHDS, còng nh− mèi quan hÖ gi÷a vÞ vµ tr¹ng th¸i phi c«ng d©n cña x· héi chóng vµ vai trß cña chóng trong m« lóc Êy, tøc x· héi thÇn d©n vµ thÇn h×nh nhµ n−íc hiÖn ®¹i. C¬ së lËp luËn quyÒn - c¸i mµ Hegel còng muèn lËt ®æ ®−îc dùa trªn nh÷ng quan ®iÓm cña chñ vµ thay thÕ (Hegel, nghÜa Marx vµ sù ph¸t triÓn cña lý luËn vÒ nhµ n−íc hiÖn ®¹i trong nh÷ng thËp ive/hegel/works/pr/). Tuy niªn cuèi thÕ kû XX vµ ®Çu thÕ kû XXI. nhiªn, Marx cßn v−ît xa Hegel khi «ng 1. X· héi c«ng d©n b¾t ®Çu tÊn c«ng quan niÖm vÒ c¸i c«ng d©n (bürgerliche) cña Hegel, còng nh− XHCD (citizen’s society) lµ mét toµn bé quan niÖm vÒ ph¸p quyÒn cña thuËt ng÷ ®−îc nhµ triÕt häc §øc Hegel giai cÊp t− s¶n. ChÝnh v× .
