Bài viết trình bày quan niệm Văn tuyển Hán Nôm thời Nguyễn là văn bản hay những tuyển tập mà tiêu đề có từ “văn tuyển” chọn lọc tác phẩm văn học gồm nhiều thể loại văn xuôi thời trung đại, do một hay nhiều tác giả san định, được in ấn hoặc chép tay bằng chữ Hán, chữ Nôm dưới thời Nguyễn. | Vài nét về Văn tuyển Hán Nôm thời Nguyễn VµI NÐT VÒ V¡N TUYÓN H¸N N¤M THêI NGUYÔN NguyÔn ThÞ HiÒn (*) V ¨n tuyÓn H¸n N«m thêi NguyÔn lµ vèn di s¶n H¸n N«m quý gi¸ cña c¸c nh©n tè chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa- gi¸o dôc. n−íc ta cßn l−u gi÷ ®−îc ®Õn ngµy nay. a. VÒ chÝnh trÞ(*) Kh¶o cøu vÒ v¨n tuyÓn H¸n N«m thêi §Ó thiÕt lËp mét nÒn qu©n chñ tËp NguyÔn gióp chóng ta nh×n nhËn l¹i quyÒn chuyªn chÕ, c¸c vua triÒu NguyÔn qu¸ khø thµnh v¨n cña cha «ng còng ®· tËp trung x©y dùng bé m¸y thèng trÞ nh− thÊy râ ý thøc t«n träng, b¶o vÖ vµ vµ gi÷ v÷ng kû c−¬ng x· héi theo hÖ t− ph¸t huy c¸i hay, c¸i ®Ñp cña c¸c thÕ hÖ t−ëng Nho gia. Tõ Gia Long ®Õn Minh ®i tr−íc. Bµi viÕt b−íc ®Çu tiÕp cËn vèn M¹ng, ThiÖu TrÞ, Tù §øc ®Òu cã nh÷ng v¨n tuyÓn H¸n N«m thêi NguyÔn qua chÝnh s¸ch më mang ph¸t triÓn ®Êt viÖc t×m hiÓu tiÒn ®Ò còng nh− sù h×nh n−íc. C¸c chÝnh s¸ch tiÕn bé cã t¸c dông thµnh vµ ph¸t triÓn, quan ®iÓm san hç trî ph¸t triÓn v¨n hãa, kinh tÕ ®Êt ®Þnh v¨n tuyÓn H¸n N«m thêi NguyÔn. n−íc, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c t¸c gia s¸ng t¸c v¨n ch−¬ng nãi chung vµ Trong khu«n khæ bµi viÕt nµy, biªn tuyÓn s¸ch v¨n tuyÓn nãi riªng. chóng t«i quan niÖm V¨n tuyÓn H¸n N«m thêi NguyÔn lµ v¨n b¶n hay nh÷ng Giai ®o¹n nöa ®Çu thÕ kû XIX, tuyÓn tËp mµ tiªu ®Ò cã tõ “v¨n tuyÓn”, chÝnh quyÒn nhµ NguyÔn b¾t ®Çu kh«i chän läc t¸c phÈm v¨n häc gåm nhiÒu phôc ®Êt n−íc ®· kiÖt quÖ sau néi chiÕn thÓ lo¹i v¨n xu«i thêi trung ®¹i, do mét kÐo dµi hµng thÕ kû, ®ång thêi ®−a ra hay nhiÒu t¸c gi¶ san ®Þnh, ®−îc in Ên mét sè chÝnh s¸ch tÝch cùc nh»m cñng hoÆc chÐp tay b»ng ch÷ H¸n, ch÷ N«m cè nÒn thèng trÞ l©u dµi. Sau khi lªn d−íi thêi NguyÔn. ng«i, Vua Gia Long ®· x©y dùng mét nhµ n−íc phong kiÕn chuyªn chÕ tËp 1. TiÒn ®Ò cho sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn v¨n trung quyÒn lùc. B¾t ®Çu tõ thêi Minh tuyÓn H¸n N«m thêi NguyÔn MÖnh, c¶i c¸ch hµnh chÝnh vµ tÝnh chÊt TriÒu NguyÔn lµ triÒu ®¹i phong chuyªn chÕ ®−îc t¨ng c−êng song song kiÕn cuèi cïng cña ViÖt