Trong nghiên cứu này, 03 vùng gen lục lạp (matK, rbcL và rpoC1) và 1 vùng gen nhân (ITS) đã được sử dụng để đánh giá mức độ đa dạng nucleotide cho 9 cá thể đại diện loài Trám đen (Canarium nigrum) ở tỉnh Bắc Giang, Hòa Bình và Phú Thọ (mỗi tỉnh 3 cá thể). Trình tự nucleotide của 4 vùng gen (ITS, matK, rbcL và rpoC1) đã được xác định với kích thước tương ứng là 696 bp, 798 bp, 702 bp và 522 bp. | Đa dạng nucleotide vùng ITS gen nhân và các gen lục lạp (matK, rbcL, rpoC1) loài trám đen (Canarium nigrum) ở một số tỉnh phía Bắc, Việt Nam Tạp chí Công nghệ Sinh học 16(3): 439–450, 2018 ĐA DẠNG NUCLEOTIDE VÙNG ITS GEN NHÂN VÀ CÁC GEN LỤC LẠP (matK, rbcL, rpoC1) LOÀI TRÁM ĐEN (CANARIUM NIGRUM) Ở MỘT SỐ TỈNH PHÍA BẮC, VIỆT NAM Đinh Thị Phòng1,3, Trần Thị Liễu1, *, Vũ Thị Thu Hiền1, Hoàng Thanh Lộc2 1 Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam 2 Viện Cải thiện giống và Phát triển lâm sản 3 Học viện Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam * Người chịu trách nhiệm liên lạc. E-mail: tranthilieu@ Ngày nhận bài: Ngày nhận đăng: TÓM TẮT Trong nghiên cứu này, 03 vùng gen lục lạp (matK, rbcL và rpoC1) và 1 vùng gen nhân (ITS) đã được sử dụng để đánh giá mức độ đa dạng nucleotide cho 9 cá thể đại diện loài Trám đen (Canarium nigrum) ở tỉnh Bắc Giang, Hòa Bình và Phú Thọ (mỗi tỉnh 3 cá thể). Trình tự nucleotide của 4 vùng gen (ITS, matK, rbcL và rpoC1) đã được xác định với kích thước tương ứng là 696 bp, 798 bp, 702 bp và 522 bp. Kết quả so sánh trình tự nucleotide của 4 vùng gen giữa các mẫu nghiên cứu cho thấy có sự tương đồng 100%. Kết quả so sánh với trình tự các loài trong chi Canarium trên GenBank đã chỉ ra mức độ đa dạng nucleotide (π) cao nhất ở vùng gen ITS (0,02), thứ hai là vùng gen matK (0,007) và thấp nhất là vùng gen rbcL (0,003). Cây phát sinh chủng loại của loài Trám đen với các loài trong chi Canarium đã chỉ ra sự phân nhánh giữa các loài rõ nhất ở vùng gen rpoC1, thứ hai là vùng gen rbcL, thứ ba là vùng gen matK và thấp nhất là vùng gen ITS với giá trị bootstrap tại các điểm nút chính tương ứng dao động từ 98 đến 99%, 35 đến 67%, 65 đến 98% và 98 đến 99%. Loài Trám đen có mức độ tương đồng nucleotide gần nhất với loài C. tramdenum (KP093200) và C. album (KP093198) khi phân tích vùng gen ITS và loài C. .