Bài viết với các nội dung: đôi nét về tín ngưỡng cúng việc lề ở đảo Lý Sơn; lễ khao lề thế lính hoàng Sa và mối quan hệ với tín ngưỡng cúng việc lề. | Mối quan hệ giữa tín ngưỡng cúng việc lề và Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa ở đảo Lý Sơn MèI QUAN HÖ GI÷A TÝN NG¦ìNG Cóng viÖc lÒ Vµ LÔ KHAO LÒ THÕ LÝNH HOµNG SA ë §¶O Lý S¥N D−¬ng Ngäc Vò TriÒu(*) C óng viÖc lÒ lµ mét h×nh thøc tÝn ng−ìng d©n gian cña c− d©n ven biÓn duyªn h¶i miÒn Trung nãi chung 1. §«i nÐt vÒ tÝn ng−ìng Cóng viÖc lÒ ë ®¶o Lý S¬n Trong nh÷ng cuéc di d©n tõ B¾c vµo Nam thÕ kû XV-XVI, c¸c l−u d©n ViÖt vµ Qu¶ng Ng·i nãi riªng. Riªng t¹i ®¶o ®· mang theo nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa Lý S¬n, h×nh thøc tÝn ng−ìng nµy h×nh truyÒn thèng cña lµng quª cò ®ång b»ng thµnh vµ g¾n chÆt víi ®êi sèng v¨n hãa B¾c bé. T¹i vïng ®Êt míi, bªn c¹nh viÖc tinh thÇn cña céng ®ång c− d©n n¬i ®©y, khai hoang vì hãa ®Êt ®ai, hä ®· tiÕn nã ra ®êi vµ ph¸t triÓn song hµnh víi hµnh lËp lµng, lËp chî, x©y dùng ®×nh qu¸ tr×nh khai ph¸ biÓn ®¶o cña ng−êi lµng ®Ó cã chç sinh ho¹t tinh thÇn. MÆc ViÖt. TÝn ng−ìng Cóng viÖc lÒ mang dï ®· ®Þnh c− t¹i vïng ®Êt míi nh−ng tÝnh ®Æc thï cña v¨n hãa vïng biÓn ®¶o hä vÉn gi÷ g×n nh÷ng phong tôc tËp t¹i Lý S¬n. B¶n th©n Cóng viÖc lÒ qu¸n cò, trong lßng mçi ng−êi lu«n kh«ng chØ bã hÑp trong ph¹m vi cña tÝn h−íng vÒ quª h−¬ng ë phÝa B¾c b»ng ng−ìng d©n gian mµ cßn cã mèi quan hÖ c¸ch lÊy tªn lµng, x· cña quª h−¬ng cò chÆt chÏ víi lÔ héi d©n gian: LÔ khao lÒ ®Æt cho lµng, x· t¹i chç ë míi.(*)Tõ ®ã, thÕ lÝnh Hoµng Sa, mét nghi lÔ truyÒn hä vµ c¸c thÕ hÖ con ch¸u sau nµy thèng ®· tån t¹i hµng tr¨m n¨m nay th−êng tæ chøc sinh ho¹t v¨n hãa theo trªn ®¶o. TÝn ng−ìng Cóng viÖc lÒ vµ LÔ dßng hä, gia ®×nh. Hµng n¨m con ch¸u khao lÒ thÕ lÝnh Hoµng Sa lµ nh÷ng sum häp víi nhau vµo mét ngµy nhÊt biÓu hiÖn cña ®¹o lý uèng n−íc nhí ®Þnh, tæ chøc cóng tÕ víi môc ®Ých t−ëng nguån, lßng t«n kÝnh vµ t−ëng nhí ®Õn nhí «ng bµ tæ tiªn, nh÷ng vÞ “tiÒn hiÒn tæ tiªn, nh÷ng ng−êi cã c«ng víi dßng khai khÈn, hËu hiÒn khai c¬”. Trong hä, víi ®Êt n−íc. Tr¶i qua dßng ch¶y cña c¸c lÇn tÕ lÔ ®ã, tïy theo quy −íc cña thêi gian, th¨ng .
