Nội dung bài viết trình bày châu Âu thiên hữu, Mỹ La tinh thiên tả; sự kết hợp đảng phái khác nhau tạo kết quả khác nhau; nhân dân ủng hộ; xu hướng cải cách thiên tã đã làm nên vị thế thống trị của nhiều đảng cánh tả Mỹ La Tinh. | Cánh tả Mỹ La tinh so với cánh tả châu Âu – Khác biệt tạo nên đột phá C¸nh t¶ Mü La tinh so víi c¸nh t¶ ch©u ¢u – kh¸c biÖt t¹o nªn ®ét ph¸ NguyÔn An Ninh(*) 1. Mét sè ®iÓm kh¸c biÖt n−íc t¹i khu vùc nµy, c¸c ®¶ng c¸nh t¶ n¾m ®−îc chÝnh quyÒn vµ tiÕn hµnh 1. Ch©u ¢u thiªn h÷u, Mü La tinh nhiÒu c¶i c¸ch mang khuynh h−íng tÝch thiªn t¶ cùc.(§ã lµ c¸c n−íc: Venezuela (1999); Khi quan s¸t vÞ thÕ trªn chÝnh Chile (2000); Brazil (2000); Argentina tr−êng cña c¸c c¸nh t¶ - h÷u cña c¸c (2003); Panama (2004); Uruguay (2004); ®¶ng x· héi d©n chñ ch©u ¢u, cã mét Bolivia (2005); Ecuador (2006) hiÖn t−îng mang tÝnh chu kú lµ, cø Nicaragua vµ Guatemala (2007) kho¶ng vµi thËp niªn, chÝnh tr−êng nµy Paraguay (2008) vµ gÇn nhÊt lµ El l¹i thay ®æi khuynh h−íng: hoÆc t¶ h¬n Salvador (3/2009). Bèn n−íc trong sè ®ã hoÆc h÷u h¬n. BÞ giíi h¹n trong lý luËn (Venezuela, Bolivia, Ecuador vµ vÒ sù ph¸t triÓn trong khu«n khæ t− b¶n Nicaragua) ®· thùc hiÖn nhiÒu c¶i c¸ch vµ luÈn quÈn trong nh÷ng biÖn ph¸p c¶i tÝch cùc, hä tuyªn bè ®i theo m« h×nh l−¬ng cho nªn tiÕn bé chÝnh trÞ - x· héi “CNXH ë thÕ kû XXI”. còng bÞ giíi h¹n trong ®−êng lèi hoÆc t¶, Sù kh¸c nhau khi nh×n nhËn vÒ ý hoÆc h÷u. Theo ®ã, quyÒn lùc chÝnh nghÜa cña quyÒn lùc ®· t¹o nªn sù kh¸c tr−êng nh− con l¾c ®¶o gi÷a hai cùc t¶ - biÖt. Nh÷ng ng−êi d©n chñ x· héi ch©u h÷u. Kho¶ng mét thËp niªn gÇn ®©y ¢u tr−íc tiªn nh»m tíi vÞ thÕ thèng trÞ (2000-2010), vÊn ®Ò ®ã l¹i ®ang diÔn ra, cña ®¶ng m×nh cho nªn “dµnh phiÕu” vµ chÝnh tr−êng ch©u ¢u cã vÎ “h÷u “tranh ghÕ” trong nghÞ viÖn lµ môc tiªu khuynh”. Lùc l−îng c¸nh t¶ ch©u ¢u trùc tiÕp ®Ó th¾ng lîi trong c¸i quy tr×nh gÇn ®©y bÞ thÊt b¹i trong nhiÒu cuéc “tõ ®èi lËp ®Ó cÇm quyÒn”. Cßn c¸nh t¶ bÇu cö. “Cç xe tam m·” cña c¸nh t¶ cÊp tiÕn Mü La tinh ®· biÕt g¾n bã qu¸ ch©u ¢u: §¶ng X· héi Ph¸p, §¶ng X· tr×nh giµnh quyÒn lùc cña m×nh víi mét héi D©n chñ §øc vµ C«ng ®¶ng Anh ®· môc tiªu réng r·i h¬n: b¶o vÖ chñ quyÒn lÇn l−ît trë thµnh c¸c .
