Bài viết trình bày lý thuyết hệ thống xã hội tổng quát của Talcost Parsons; chức năng liên kết của xã hội dân sự; vị trí đặc biệt của xã hội dân sự Việt Nam trong cấu trúc xã hội là liên kết xã hội, là chủ thể kết nối giữa các nhóm chủ thể nhà nước, thị trường và gia đình với nhau | Vai trò liên kết xã hội của xã hội dân sự qua lý thuyết hệ thống của Talcott Parsons VAI TRß LI£N KÕT X· HéI CñA X· HéI D¢N Sù QUA Lý THUYÕT HÖ THèNG CñA TALCOTT PARSONS Nh¹c Phan Linh(*) I. Lý thuyÕt hÖ thèng x· héi tæng qu¸t cña Talcost ph¶i thÝch nghi víi m«i tr−êng cña m×nh Parsons vµ lµm cho m«i tr−êng thÝch nghi víi N¨m 1951, T. Parsons ®−a ra Lý nhu cÇu cña nã. (*) thuyÕt tæng qu¸t trong x· héi häc • G (Goal Attainment - §¹t môc (General theory in Sociology). Lý thuyÕt tiªu; to¹ ®é “h−íng ngo¹i - môc ®Ých”): tæng qu¸t cña Parsons lµ mét s¬ ®å kh¸i Mét hÖ thèng ph¶i x¸c ®Þnh vµ ®¹t ®−îc niÖm ®å sé mµ «ng kh¸i qu¸t ho¸ vµ c¸c môc tiªu c¬ b¶n cña nã. biÓu diÔn thµnh mét b¶ng ph©n lo¹i • I (Intergration - Liªn kÕt; to¹ ®é chÐo (tabular cross-classification) vµ gäi “h−íng néi-môc ®Ých”): Mét hÖ thèng lµ “S¬ ®å bèn vÊn ®Ò chøc n¨ng” (Sheme ph¶i ®iÒu hoµ mèi liªn quan cña c¸c of four functional problems) - AGIL. S¬ thµnh tè bé phËn. Nã còng ph¶i ®iÒu ®å gièng nh− mét hÖ to¹ ®é gåm trôc hµnh mèi quan hÖ trong ba yÕu tè chøc hoµnh (chiÒu ngang) biÓu diÔn hÖ quy n¨ng cßn l¹i (A, G, L). chiÕu “c«ng cô - môc ®Ých” vµ trôc tung • L (Latency – Duy tr× khu«n mÉu; (chiÒu däc) biÓu diÔn hÖ quy chiÕu “bªn to¹ ®é “h−íng néi – c«ng cô”): Mét hÖ trong – bªn ngoµi” (xem thªm: 1). Trªn hÖ trôc to¹ ®é quy chiÕu nh− vËy cã thÓ ph©n A G Bên biÖt ®−îc bèn vÊn ®Ò chøc ngoài Thích ứng Đạt mục tiêu n¨ng chñ yÕu hay lµ bèn chiÒu c¹nh cña qu¸ tr×nh vµ L I cÊu tróc hÖ thèng, cô thÓ ë Bên trong Duy trì khuôn mẫu Liên kết biÓu d−íi. • A (Adaptation – ThÝch øng; to¹ ®é “h−íng Công cụ Mục đích ngo¹i – c«ng cô”): Mét hÖ thèng ph¶i ®−¬ng ®Çu víi c¸c nhu cÇu khÈn yÕu cña hoµn c¶nh bªn ngoµi. Nã (*) ThS., Häc viÖn B¸o chÝ vµ Tuyªn truyÒn. 40 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè thèng ph¶i cung cÊp, duy tr× vµ kiÕn t¹o tr−êng bao gåm tõng c¸ thÓ, ®−îc x¸c c¶ ®éng lùc thóc ®Èy cña c¸c c¸ thÓ còng ®Þnh vµ dµn xÕp trong ph¹m vi cña mét nh− c¸c .
