Bài viết với các nội dung: những nét đặc thù cơ bản trong văn hóa Việt Nam; lối sống trong lệ hơn luật hay phép vua thua lệ làng; những đặc trưng cơ bản của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; ảnh hưởng của những nét đặc thù văn hóa tới việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. | Về đặc thù văn hóa trong xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam VÒ ®Æc thï v¨n ho¸ trong x©y dùng Nhµ n−íc ph¸p quyÒn XHCN ë viÖt nam Hoµng ThÞ H¹nh(*) I. Nh÷ng nÐt ®Æc thï c¬ b¶n trong v¨n hãa ViÖt Nam d¹ng, ®ãng vai trß c−¬ng lÜnh tinh thÇn cña lµng vµ lµ c«ng cô ®iÒu chØnh c¸c 1. Lèi sèng träng lÖ h¬n luËt hay mèi quan hÖ trong néi bé céng ®ång d©n phÐp vua thua lÖ lµng c− ë n«ng th«n, nh÷ng quy −íc nµy ®−îc ng−êi d©n Lµng - B¶n tu©n thñ mét ViÖt Nam n»m trong vïng ¶nh c¸ch chÆt chÏ vµ trë thµnh tËp tôc h−ëng cña ph−¬ng thøc s¶n xuÊt ch©u truyÒn tõ ®êi nµy qua ®êi kh¸c.(*)VÒ ¸, cÊu tróc x· héi dùa trªn m« h×nh ph−¬ng diÖn lÞch sö, H−¬ng −íc xuÊt c«ng x· n«ng th«n, ®èi víi ng−êi ViÖt, hiÖn vµo kho¶ng thÕ kû XV, cßn LuËt lµng lµ mét ®¬n vÞ tô c− cña nh÷ng tôc th× hÇu nh− xuÊt hiÖn tõ khi h×nh ng−êi n«ng d©n tån t¹i tõ l©u ®êi cã tÝnh thµnh c¸c d©n téc. VÒ nguyªn t¾c x©y g¾n bã, bÒn v÷ng, æn ®Þnh vÒ nhiÒu mÆt. dùng, H−¬ng −íc vµ LuËt tôc ®−îc h×nh Tuy kh«ng ph¶i lµ cÊp chÝnh quyÒn, thµnh trªn c¬ chÕ d©n chñ Lµng - B¶n, nh−ng lµng ®−îc coi lµ ®iÓm nèi dµi tÝnh d©n chñ thÓ hiÖn ë chç c¸c quy −íc trong bµn tay qu¶n lý chÝnh quyÒn tØnh do c− d©n trùc tiÕp tù tho¶ thuËn dùa - huyÖn - x·. Lµng lµ ®¬n vÞ tù qu¶n, trªn ý chÝ thèng nhÊt vµ quyÒn b×nh v¨n ho¸ lµng lµ dßng v¨n ho¸ chñ ®¹o ®¼ng. VÒ ph−¬ng diÖn néi dung, H−¬ng trong ®êi sèng tinh thÇn ng−êi ViÖt. −íc vµ LuËt tôc chøa ®ùng nh÷ng vÊn TÝnh ®Æc thï tù trÞ ®ã lµm ph¸t sinh ®Ò liªn quan ®Õn quyÒn lîi vµ nghÜa vô trong x· héi ViÖt Nam lèi sèng träng lÖ d©n c−, thÓ hiÖn nhu cÇu vµ nguyÖn h¬n luËt hay theo c¸ch nãi d©n gian väng cña hä. Do vËy, chóng ph¶n ¸nh phÐp vua thua lÖ lµng. mét c¸ch s©u s¸t, ®Çy ®ñ nh÷ng vÊn ®Ò LÖ lµng thùc ra lµ c¸ch nãi d©n gian, ®êi sèng céng ®ång vµ ®−îc chØnh söa nÕu diÔn ®¹t b»ng ng«n tõ khoa häc gäi khi cuéc sèng cã biÕn ®éng. lµ H−¬ng −íc (®èi víi d©n téc Kinh) vµ 2. Lèi sèng träng t×nh khinh lý vµ LuËt tôc (®èi víi
