Bài viết phân tích các nguyên tắc phương pháp luận nghiên cứu văn hóa biển như một vùng lịch sử, văn hóa có những đặc điểm gắn liền với tính tất định địa lý, tự nhiên trong hoạt động con người. | Hiện tượng văn hóa biển và văn minh biển HiÖn t−îng v¨n ho¸ biÓn vµ v¨n minh biÓn E. Ju. Tereshchenko. Fenomen morskoj kul’tury i morskoj civilizacii. Obshchestvo. Sreda. Razvitie (“Terra Humana”), 2010, ., –185. §oµn T©m dÞch Bµi viÕt ph©n tÝch c¸c nguyªn t¾c ph−¬ng ph¸p luËn nghiªn cøu v¨n ho¸ biÓn nh− mét vïng lÞch sö - v¨n ho¸ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g¾n liÒn víi tÝnh tÊt ®Þnh ®Þa lý - tù nhiªn trong ho¹t ®éng cña con ng−êi. T¸c gi¶ ®Ò xuÊt nªn xem v¨n ho¸ biÓn nh− mét hÖ thèng hoµn chØnh cã logic ph¸t triÓn vµ vËn hµnh riªng. Dùa trªn c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu cña . Mechnikov, F. Ratzel, Carl Schmitt (Carl Schmitt-Dorotic), . Semenov-Tjan-Shanskji, t¸c gi¶ ®èi s¸nh c¸c hÖ quan niÖm vÒ v¨n ho¸ biÓn vµ v¨n minh biÓn. S ù ®a d¹ng vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn - ®Þa lý lu«n sinh ra nh÷ng kh¸c biÖt trong lèi sèng cña con ng−êi ë nh÷ng t−¬ng tù nh− nhau, ®Ò ra nh÷ng thñ ph¸p thÝch nghi víi hoµn c¶nh vµ th−êng xuyªn trao ®æi víi nhau nh÷ng ph−¬ng vïng miÒn kh¸c nhau trªn Tr¸i ®Êt. C¸c thøc cã hiÖu qu¶ nhÊt trong ho¹t ®éng ®Æc ®iÓm cña tù nhiªn vµ khÝ hËu vèn nµy (vµ ®«i khi – nh÷ng ng−êi sèng ë hai cã, ë møc ®é ®¸ng kÓ, Ên ®Þnh cho céng ®Çu Tr¸i ®Êt, nh−ng trong ®iÒu kiÖn tù ®ång ng−êi c¸c ph−¬ng thøc sinh tån, kÕ nhiªn gièng nhau ®Õn møc c¸c yÕu tè sinh nhai, t×m kiÕm thùc phÈm, thiÕt kÕ b¶n s¾c v¨n ho¸ vËt chÊt vµ tinh thÇn chÕ t¸c c¸c c«ng cô lao ®éng, x©y dùng cña hä l¹i h×nh thµnh nªn hoµn toµn ®éc nhµ cöa trong ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh cho lËp víi nhau) nh− lµ c¸c céng ®ång Ýt phÐp vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt. TÊt c¶ nh÷ng nhiÒu cïng kiÓu, Ýt nhÊt lµ xÐt theo ®Æc ®iÓm nµy cña lèi sèng còng quy ®Þnh nh÷ng ®Æc tr−ng c¬ b¶n cña c¸c nÒn v¨n c¸ch tæ chøc x· héi chung cña c¸c céng ho¸ sinh tån cña chóng” (9, ). ®ång, thÕ giíi quan, c¸c huyÒn tho¹i, h×nh t−îng nghÖ thuËt, nh÷ng ®Æc ®iÓm Cã thÓ thÊy cã nh÷ng nÐt ®Æc ®iÓm c¶m thô thÕ giíi cña chóng, cã nghÜa lµ .