Bài viết xem xét những vấn đề văn hóa xã hội nổi bật của Nhật Bản trong thập niên đầu thế kỷ 21 trong mối tương quan với sự thay đổi ý thức, giá trị quan của Nhật Bản về lối sống, gia đình, công việc và các mối quan hệ xã hội. | Một số vấn đề văn hóa - xã hội nổi bật của Nhật Bản thập niên đầu thế kỷ XXI MéT Sè VÊN §Ò V¡N HãA – X· HéI NæI BËT CñA NHËT B¶N THËP NI£N §ÇU THÕ Kû XXI Ng« H−¬ng Lan (*) hËp niªn ®Çu thÕ kû XXI ®· chøng 1. Quy m« gia ®×nh gi¶m, tû lÖ sinh thÊp vµ x· héi T kiÕn mét giai ®o¹n ®Çy biÕn ®éng trªn chÝnh tr−êng NhËt B¶n vµ nh÷ng giµ hãa D©n sè NhËt B¶n vµ sè hé gia ®×nh th¨ng trÇm cña nÒn kinh tÕ n−íc nµy. hiÖn nay ®ang t¨ng lªn, so víi tØ lÖ t¨ng Cïng víi sù thay ®æi trong ®êi sèng d©n sè 1,2 lÇn kÓ tõ nh÷ng n¨m 1970 chÝnh trÞ - kinh tÕ, ®êi sèng v¨n hãa - x· ®Õn nay, th× tØ lÖ t¨ng tæng sè hé gia héi NhËt B¶n còng cã nh÷ng chuyÓn ®×nh ®· lªn tíi 1,8 lÇn trong cïng thêi biÕn nhÊt ®Þnh. Trong nh÷ng thay ®æi gian. Giai ®o¹n bïng næ d©n sè ë NhËt nµy, cã c¶ mÆt tÝch cùc vµ tiªu cùc. C¸c B¶n lµ vµo nh÷ng n¨m 1970, sau ®ã tØ lÖ yÕu tè v¨n hãa x· héi chÞu t¸c ®éng cña t¨ng d©n sè dÇn dÇn gi¶m xuèng. Sè nÒn kinh tÕ, nh−ng ®Õn l−ît nã, l¹i t¸c ng−êi trung b×nh trong mét hé gia ®×nh ®éng ng−îc trë l¹i tíi nÒn kinh tÕ vµ NhËt B¶n còng gi¶m liªn tôc; nÕu nh− t−¬ng lai cña ®Êt n−íc NhËt B¶n. ý thøc vµo nh÷ng n¨m 1960 quy m« hé gia ®×nh s©u s¾c vÒ søc m¹nh vµ ¶nh h−ëng cña trung b×nh lµ 4,14 ng−êi, n¨m 1970 gi¶m v¨n hãa NhËt B¶n ®èi víi thÕ giíi, c¸c xuèng cßn 3,41 ng−êi, n¨m 1980 lµ 3,22 nhµ l·nh ®¹o n−íc nµy ®· cã nh÷ng ®iÒu ng−êi, n¨m 1990 lµ 2,99 ng−êi, th× ®Õn chØnh trong chÝnh s¸ch v¨n hãa - x· héi n¨m 2005, chØ cßn 2,5 ng−êi/hé gia ®×nh. theo h−íng tËn dông nh÷ng ¶nh h−ëng C¸c hé ®éc th©n (hé 1 ng−êi) ®· chiÕm v¨n hãa tÝch cùc cña NhËt B¶n ë n−íc ®Õn h¬n 1/4 tæng sè hé gia ®×nh ë NhËt B¶n, lªn tíi 27,9% (xem: 1, ).∗ ngoµi ®Ó “lµm míi” h×nh ¶nh, tiÕp thªm sinh lùc cho sù ph¸t triÓn cña NhËt Xem xÐt sù thay ®æi c¬ cÊu d©n sè B¶n. theo ®é tuæi, cã thÓ thÊy tØ lÖ trÎ em (14 tuæi trë xuèng) ®· gi¶m sót nghiªm Bµi viÕt sÏ xem xÐt nh÷ng vÊn ®Ò träng, tõ chç chiÕm 24% d©n sè vµo v¨n hãa - x· héi næi bËt cña NhËt B¶n nh÷ng n¨m
