Bài viết trình bày nguyên nhân khủng hoảng kinh tế; hệ quả của khủng hoảng thời đại hậu khủng hoảng có gì khác; Việt Nam trong khung cảnh hậu khủng hoảng của thế giới. | Cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu và các vấn đề đặt ra cho Việt Nam CUéC KHñNG HO¶NG KINH TÕ TOµN CÇU Vµ C¸C VÊN §Ò §ÆT RA CHO VIÖT NAM TrÇn §×nh Thiªn(*) T rong c¸c cuéc th¶o luËn hiÖn nay, cÇn ®Æt viÖc lý gi¶i nguyªn nh©n, hËu qu¶ vµ t¸c ®éng cña khñng ho¶ng NÕu nh×n nhËn thùc chÊt cuéc khñng ho¶ng lÇn nµy nh− vËy, kh«ng thÓ b×nh luËn khñng ho¶ng x¶y ra chØ lµ do tµi chÝnh - kinh tÕ toµn cÇu ®ang diÔn ra sai sãt cña hÖ thèng tµi chÝnh. Nguyªn trong mèi liªn hÖ víi nh÷ng chuyÓn biÕn t¾c chung lµ cÇn ph©n biÖt ®ñ r¹ch rßi mang tÝnh thêi ®¹i (®èi víi thÕ giíi) vµ c¸c nguyªn nh©n tõ "n«ng" ®Õn "s©u".(*) víi ®Þnh h−íng chiÕn l−îc ph¸t triÓn Theo chiÒu s©u nh− thÕ, cã thÓ x¸c giai ®o¹n 2011-2020 (®èi víi ViÖt Nam). ®Þnh mÊy nhãm nguyªn nh©n sau: Theo c¸ch tiÕp cËn nh− vËy, xin ®−îc • Nguyªn nh©n trùc tiÕp: sù h×nh bµy tá ý kiÕn xoay quanh ba vÊn ®Ò. thµnh vµ ®æ vì cña bong bãng nhµ ®Êt, cña c¸c kho¶n cho vay thÕ chÊp nhµ ®Êt. I. VÒ nguyªn nh©n khñng ho¶ng S©u h¬n lµ nh÷ng bÊt æn tÝn dông nãi chung (cho vay nhµ ®Êt t¹i Mü chØ Cuéc khñng ho¶ng nµy ®−îc ®Þnh vÞ chiÕm kho¶ng 23% tæng c¸c kho¶n vay). lµ lo¹i khñng ho¶ng mang tÇm thÕ kû, “tr¨m n¨m míi cã mét lÇn”. ThÕ giíi • Nguyªn nh©n chñ yÕu - trùc tiÕp: trong vßng mét tr¨m n¨m x¶y ra rÊt sù yÕu kÐm cña hÖ thèng tµi chÝnh - ng©n hµng. nhiÒu cuéc khñng ho¶ng, tõ n¨m 1997 ®Õn nay còng ®· cã 5-6 cuéc khñng • Nguyªn nh©n c¬ b¶n (nÒn t¶ng): ho¶ng, tuy nhiªn ®ã chØ lµ nh÷ng cuéc sù mÊt c©n b»ng kinh tÕ toµn cÇu s©u “nho nhá”, mang tÝnh “chuyªn ®Ò” vµ s¾c kÐo dµi, ph¸ vì c¸c t−¬ng quan vµ chñ yÕu ë tÇm khu vùc. V× vËy, chiÒu côc diÖn ph¸t triÓn hiÖn cã. s©u vµ nh÷ng ®Æc tr−ng mang tÝnh b¶n • Nguyªn nh©n g¾n víi nguyªn lý chÊt cña nã kh«ng gièng nh− nh÷ng vËn hµnh cña hÖ thèng kinh tÕ thÞ cuéc khñng ho¶ng “nho nhá” kh¸c, mµ tr−êng: nhµ n−íc hay thÞ tr−êng? ®−îc gäi lµ “®¹i khñng ho¶ng”. Cuéc khñng ho¶ng nµy cã søc m¹nh xoay (*) PGS., TS., QuyÒn ViÖn .
