Bài viết với nội dung phong trào Đông Du mà trong đó Tăng Bạt Hổ được xem là một nhân vật hướng đạo, luôn được dân tộc Việt Nam tôn vinh là tấm gương truyền thống đấu tranh giải phóng dân tộc, nối liền giai đoạn cần vương chống Pháp thất bại đến với giai đoạn chống Pháp thắng lợi. | Tăng Bạt Hổ - Cánh tay đắc lực của phong trào Đông Du T¡NG B¹T Hæ - C¸NH TAY §¾C LùC CñA PHONG TRµO §¤NG DU TrÇn Minh §øc (*) Tõ nöa sau thÕ kû XIX, thùc d©n Ph¸p x©m l−îc, ®Æt ¸ch thèng trÞ vµ ¸p bøc bãc lét d©n téc ViÖt Nam. §Ó b¶o vÖ chñ quyÒn, ng−êi ViÖt kh«ng ngõng næi lªn chèng thùc d©n Ph¸p b»ng c¸c cuéc khëi nghÜa. T¨ng B¹t Hæ cïng c¸c ®ång chÝ cña m×nh s¸ng lËp ra Duy T©n Héi víi t«n chØ: “§¸nh ®uæi giÆc Ph¸p, kh«i phôc ViÖt Nam, thµnh lËp n−íc qu©n chñ lËp hiÕn”, vµ v¹ch ra kÕ ho¹ch tiÕn hµnh, trong ®ã cã vÊn ®Ò “cÇu ngo¹i viÖn”. §Çu n¨m 1905, T¨ng B¹t Hæ vµ Phan Béi Ch©u v−ît biÓn sang NhËt B¶n “cÇu viÖn”. ViÖc kh«ng thµnh, c¸c chÝ sÜ trong Duy T©n Héi lËp tøc chuyÓn thµnh “cÇu häc” vµ ph¸t ®éng phong trµo §«ng Du, tuyÓn chän thanh niªn yªu n−íc qua NhËt B¶n häc tËp, ®µo t¹o nh©n tµi ®Ó chuÈn bÞ cho cuéc ®Êu tranh giµnh ®éc lËp vµ x©y dùng ®Êt n−íc “ViÖt Nam míi” v¨n minh tiÕn bé. Ho¹t ®éng trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XX cña c¸c chiÕn sÜ trong phong trµo §«ng Du nãi chung vµ T¨ng B¹t Hæ nãi riªng rÊt s«i ®éng nªn liªn tôc bÞ thùc d©n Ph¸p t×m c¸ch ng¨n chÆn, vµ cuèi cïng bÞ thÊt b¹i. Tuy kh«ng thµnh, nh−ng phong trµo §«ng Du mµ trong ®ã T¨ng B¹t Hæ ®−îc xem lµ mét nh©n vËt h−íng ®¹o, lu«n ®−îc d©n téc ViÖt Nam t«n vinh lµ tÊm g−¬ng cña truyÒn thèng ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc, nèi liÒn giai ®o¹n cÇn v−¬ng chèng Ph¸p thÊt b¹i ®Õn víi giai ®o¹n chèng Ph¸p th¾ng lîi. T¨ng B¹t Hæ - KhÝ ph¸ch cña mét con hæ rõng giµ thÓ nãi, ch−a cã thêi ®iÓm nµo, bé mÆt B−íc vµo thêi kú cËn ®¹i, mét lÇn chÝnh trÞ n−íc ta l¹i s«i ®éng vµ phøc n÷a nÒn ®éc lËp vµ chñ quyÒn cña n−íc t¹p ®Õn nh− thÕ. Sù thay thÕ lÉn nhau ta ®−îc ®¸nh ®æi b»ng x−¬ng m¸u cña cña c¸c khuynh h−íng chÝnh trÞ d−íi t¸c biÕt bao nhiªu thÕ hÖ l¹i bÞ ®em ra thö ®éng cña nhiÒu luång t− t−ëng trong vµ th¸ch. Tõ tiÕng sóng ®Çu tiªn thùc d©n ngoµi n−íc ®· t¹o nªn mét diÖn m¹o míi Ph¸p næ ë §µ N½ng n¨m 1858 cho ®Õn cho c¸ch m¹ng ViÖt Nam. .
