Bài viết trình bày tư duy và nghiên cứu tư duy; quan niệm về tính phức hợp; trí thức luận về tính phức hợp; chuẩn thức của tính phức hợp. Để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu bài viết. | Tính tất yếu của tư duy phức hợp TÝNH TÊT YÕU CñA T¦ DUY PHøC HîP PH¹M KHI£M ÝCH(*) T− duy vµ nghiªn cøu t− duy nh©n kinh tÕ, lµm n¶y sinh ra th× nh©n tè lÞch sö ®ã còng cã thÓ t¸c ®éng trë l¹i ®Õn T− duy cã vai trß ®Æc biÖt trong ®êi m«i tr−êng cña nã, vµ thËm chÝ ®Õn nh÷ng sèng. T− duy ¶nh h−ëng quyÕt ®Þnh ®Õn nguyªn nh©n ®· t¹o ra nã” (1, tr. 778). hµnh ®éng. “Mäi ho¹t ®éng cña con ng−êi ®−îc thùc hiÖn th«ng qua t− duy”. Vµo BÊt chÊp nh÷ng lêi c¶nh b¸o cña F. cuèi ®êi, F. Engels ®· x¸c nhËn nh− thÕ Engels, ngµy nay nhiÒu ng−êi vÉn nghiªn trong bøc th− göi Franz Mehring ngµy cøu t− duy theo quan ®iÓm cò, quan ®iÓm 14/7/1893 (1, ). Trong bøc th− cã ý quyÕt ®Þnh luËn duy vËt tÇm th−êng, phñ nghÜa ®Æc biÖt nµy F. Engels thõa nhËn nhËn sù t−¬ng t¸c, tÝnh phøc hîp cña t− “c¶ K. Marx vµ t«i ®Òu ph¶i chÞu tr¸ch duy vµ tån t¹i. (*) nhiÖm” v× trong t¸c phÈm cña m×nh Marx Edgar Morin ®· ®−a l¹i mét quan còng nh− t«i “®Òu nhÊn m¹nh tr−íc hÕt niÖm míi vÒ t− duy vµ nghiªn cøu t− duy: r»ng nh÷ng kh¸i niÖm chÝnh trÞ, ph¸p lý “T− duy lµ ph−¬ng thøc cao nhÊt cña vµ nh÷ng kh¸i niÖm t− t−ëng kh¸c vµ nh÷ng ho¹t ®éng tæ chøc cña tinh thÇn, nh÷ng hµnh ®éng do c¸c kh¸i niÖm Êy mµ b»ng vµ qua ng«n ng÷, nã thiÕt lËp quy ®Þnh, lµ b¾t nguån tõ nh÷ng sù kiÖn quan niÖm vÒ thùc t¹i vµ vÒ c¸ch nh×n thÕ kinh tÕ, c¬ së cña nh÷ng kh¸i niÖm Êy”. giíi cña nã” (2, ). Lµm nh− vËy lµ ®· coi nhÑ nh÷ng ph−¬ng Edgar Morin lu«n g¾n t− duy víi ho¹t ph¸p vµ ph−¬ng thøc nhê ®ã nh÷ng kh¸i ®éng “tæ chøc tri thøc” (3, PhÇn III, niÖm nµy ®· h×nh thµnh. H¬n n÷a chóng ), ho¹t ®éng s¸ng t¹o, n¨ng lùc “®· ®−îc h×nh thµnh mét c¸ch ®éc lËp ®Æt vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. ¤ng nhÊn m¹nh trong t− duy cña nh÷ng thÕ hÖ tr−íc vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt cña t− duy: “T− ®· tr¶i qua mét lo¹t qu¸ tr×nh ph¸t triÓn duy bao qu¸t vµ ph¸t huy nhiÒu lo¹i h×nh ®éc lËp trong t− duy cña nh÷ng thÕ hÖ nèi hay ph−¬ng thøc kh¸c nhau cña trÝ th«ng tiÕp nhau”. F. Engels nhÊn