Nội dung của bài viết trình bày văn hóa, bản sắc văn hóa, khuôn mẫu văn hóa; văn minh thông qua phương diện ngôn ngữ. Để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu bài viết. | Văn hóa và văn minh, giá trị và con người - những khái niệm công cụ chủ yếu trong nghiên cứu khoa học xã hội (phần 1, tổng thuật) V¡N HãA Vµ V¡N MINH, GI¸ TRÞ Vµ CON NG¦êI - NH÷NG KH¸I NIÖM C¤NG Cô CHñ YÕU TRONG NGHI£N CøU KHOA HäC X· HéI Hå SÜ Quý(*) tæng thuËt I. V¨n ho¸, b¶n s¾c v¨n ho¸, khu«n mÉu v¨n hãa th× con ng−êi cµng tù do h¬n, mÆc dï tù do, theo «ng, lµ b¶n chÊt cña con ng−êi. 1. Trong c¸c t¸c phÈm kinh ®iÓn cña 2. CÇn thiÕt ph¶i l−u ý r»ng, ë thêi chñ nghÜa Marx, chØ cã vµi lÇn K. Marx K. Marx vµ F. Engels, v¨n hãa häc vµ F. Engels trùc tiÕp bµn ®Õn thuËt (Culturology) ch−a xuÊt hiÖn, cßn kh¸i ng÷ v¨n hãa. Tuy nhiªn trong ®ã, mét niÖm v¨n hãa th× vÉn ch−a hoµn toµn lÇn culture l¹i ®−îc hiÓu lµ canh t¸c, t¸ch khái v¨n minh. (*) trång trät, gieo trång. - . Tylor trong t¸c phÈm “V¨n - Trong th− göi F. Engels ngµy ho¸ nguyªn thuû” (Primitive Culture) 25/3/1868, K. Marx viÕt: “NÕu canh t¸c ®Þnh nghÜa : “V¨n hãa hay v¨n minh ®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch tù ph¸t mµ (ng−êi trÝch nhÊn m¹nh), theo nghÜa kh«ng ®−îc h−íng dÉn mét c¸ch cã ý réng vÒ d©n téc häc, nãi chung ®−îc thøc th× sÏ ®Ó l¹i sau ®ã ®Êt hoang (1, h×nh thµnh tõ tri thøc, tÝn ng−ìng, nghÖ ). C¸c b¶n tiÕng ViÖt xuÊt b¶n thuËt, ®¹o ®øc, luËt ph¸p, tËp qu¸n tr−íc ®ã dÞch lµ: “V¨n hãa nÕu ph¸t cïng mét sè n¨ng lùc vµ thãi quen kh¸c triÓn tù ph¸t mµ kh«ng ®−îc ®Þnh mµ con ng−êi cã ®−îc víi t− c¸ch lµ h−íng mét c¸ch tù gi¸c th× sÏ ®Ó l¹i sau thµnh viªn cña x· héi” (3). ë ®©y, “V¨n nã hoang m¹c”. C¸ch dÞch nµy ®· g©y ra hãa” ®−îc sö dông ®ång nghÜa víi “V¨n mét sè hiÓu lÇm. minh”. 3. N¨m 1964, hai nhµ nh©n häc Mü - Trong t¸c phÈm “Chèng Duhring”, lµ Alfred Kroeber vµ Clyde Kluckhohn khi bµn vÒ sù tiÕn triÓn vÒ t− t−ëng tù do thèng kª ®−îc 257 ®Þnh nghÜa kh¸c cña loµi ng−êi, F. Engels viÕt: “Mçi b−íc nhau vÒ v¨n hãa trong c¸c c«ng tr×nh tiÕn lªn trªn con ®−êng v¨n hãa lµ mét næi tiÕng vÒ nh©n häc vµ d©n téc häc b−íc tiÕn tíi tù do” (2, ). ë ®©y, .
