Bài viết này trình bày kết quả nghiên cứu về một số đặc tính của canxi hydroxyapatit chiết xuất từ xương cá ngừ Katsuwonus pelamis, một sản phẩm phụ từ ngành xuất khẩu thịt cá ngừ. Các hợp chất có giá trị là hydroxyapatit Ca10(PO4)6(OH)2 và β-tricanxi phosphat β-TCP Ca3(PO4)2 đã được chiết xuất thành công từ xương cá ngừ vằn. | Một số đặc tính của canxi hydroxyapatit chiết xuất từ xương cá ngừ vằn Katsuwonus pelamis Tạp chí Khoa học và Công nghệ Biển; Tập 18, Số 4A; 2018: 151–163 DOI: MỘT SỐ ĐẶC TÍNH CỦA CANXI HYDROXYAPATIT CHIẾT XUẤT TỪ XƢƠNG CÁ NGỪ VẰN Katsuwonus pelamis Lê Hồ Khánh Hỷ*, Phạm Xuân Kỳ, Đào Việt Hà, Nguyễn Thu Hồng, Phan Bảo Vy, Đoàn Thị Thiết, Nguyễn Phƣơng Anh Viện Hải dương học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Việt Nam * E-mail: lehokhanhhy@ Ngày nhận bài: 5-8-2018; Ngày chấp nhận đăng: 16-12-2018 Tóm tắt. Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu về một số đặc tính của canxi hydroxyapatit chiết xuất từ xƣơng cá ngừ Katsuwonus pelamis, một sản phẩm phụ từ ngành xuất khẩu thịt cá ngừ. Các hợp chất có giá trị là hydroxyapatit Ca10(PO4)6(OH)2 và β-tricanxi phosphat β-TCP Ca3(PO4)2 đã đƣợc chiết xuất thành công từ xƣơng cá ngừ vằn. Xƣơng cá ngừ đƣợc nung ở các nhiệt độ khác nhau 600, 900 và . Dạng canxi thu đƣợc khi nung mẫu ở 600oC là hydroxyapatit với tỉ lệ Ca/P 1,658 gần với tỉ lệ Ca/P 1,67 trong xƣơng ngƣời; các tinh thể hydroxyapatit có kích thƣớc trung bình 0,25 µm và sự phân bố kích thƣớc tƣơng đối đồng đều. Đối với mẫu xƣơng đƣợc xử lý ở 900 và , canxi thu đƣợc là hỗn hợp hai pha hydroxyapatit Ca10(PO4)6(OH)2 và β-tricanxi phosphat Ca3(PO4)2; tỉ lệ Ca/P từ 1,660–1,665, các tinh thể canxi có độ xốp cao và liên kết với nhau theo hƣớng ƣu tiên kiểu hình ống với kích thƣớc lớn hơn 1 µm. Từ khóa: Xƣơng, cá ngừ vằn Katsuwonus pelamis, 600oC, 900oC, , hydroxyapatit Ca10(PO4)6(OH)2, β-tricanxi phosphat Ca3(PO4)2. GIỚI THIỆU [3–5]. Ngoài ra, HAp còn đƣợc sử dụng trong Hiện nay việc tìm kiếm các vật liệu sinh các lĩnh vực khác nhƣ chế tạo cảm biến sinh học có tiềm năng trong các ứng dụng y sinh học [6], loại bỏ các kim loại nặng tích lũy trong đang là vấn đề đƣợc rất nhiều nhà khoa học môi trƣờng nƣớc
