Trên tiến trình ngót nửa thế kỷ phát triển báo chí, văn học đã dần dần có đất đai rộng rãi cho sự xuất hiện của nó, với một gương mặt mới gồm thơ, văn xuôi, dịch thuật, khảo cứu, nghị luận, phê bình trong đó tiểu thuyết là thể văn hội được rõ nhất những dấu ấn hiện đại của tiến trình văn học dân tộc. | Báo chí và văn học trong chặng đầu của tiến trình hiện đại hoá Kû niÖm 81 n¨m ngµy b¸o chÝ c¸ch m¹ng viÖt nam (21/6/1925 - 21/6/2006) b¸o chÝ vµ v¨n häc trong chÆng ®Çu cña tiÕn tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ (*) phong lª HiÖn ®¹i ho¸ - cïng víi c¸ch m¹ng ho¸, lµ hai yªu cÇu lín ®Æt ra trong ®êi sèng d©n téc ViÖt Nam nãi chung, vµ ®êi sèng v¨n häc-nghÖ thuËt nãi riªng, trong thÕ kû XX, trong ®ã yªu cÇu hiÖn ®¹i ho¸ ®· ®−îc thùc hiÖn sím trong sù g¾n bã gi÷a v¨n häc vµ phong trµo b¸o chÝ-xuÊt b¶n, b¾t ®Çu tõ nöa sau thÕ kû XIX, vµ ph¸t triÓn qua nhiÒu thêi kú cho ®Õn 1930 lµ n¨m kÕt thóc chÆng ®Çu cña nã. Trªn tiÕn tr×nh ngãt nöa thÕ kû ph¸t triÓn cña b¸o chÝ, v¨n häc ®· dÇn dÇn cã ®Êt ®ai réng r·i cho sù xuÊt hiÖn cña nã, víi mét g−¬ng mÆt míi - gåm th¬, v¨n xu«i, dÞch thuËt, kh¶o cøu, nghÞ luËn, phª b×nh. trong ®ã tiÓu thuyÕt lµ thÓ v¨n héi ®−îc râ nhÊt nh÷ng dÊu Ên hiÖn ®¹i cña tiÕn tr×nh v¨n häc d©n téc. B ¸o chÝ vµ v¨n häc ®· cã c¬ héi ®Õn víi nhau ngay tõ Gia §Þnh b¸o (1865) ë Nam Kú trong môc Kh¶o cøu- lu«n nghÒ c«ng chøc cÊp cao cho chÝnh quyÒn thuéc ®Þa vµ ®øng ra ®¶m nhiÖm Chñ bót tê §¨ng cæ tïng b¸o (1907) cã NghÞ luËn, vµ trong c¸c th«ng tri yªu tiÒn th©n lµ tê §¹i Nam ®ång v¨n nhËt cÇu ng−êi viÕt bµi ph¶i b¸m ch¾c vµo sù b¸o- tê b¸o ®Çu tiªn b»ng ch÷ H¸n ë Hµ thËt. Nh−ng ph¶i sang thÕ kû XX, mèi Néi (1893). Ra ®êi vµo thêi ®iÓm s«i næi quan hÖ ®ã míi thËt mËt thiÕt khi cña phong trµo Duy t©n vµ §«ng Kinh phong trµo b¸o chÝ chuyÓn ra B¾c Kú nghÜa thôc,(*)§¨ng cæ tïng b¸o lµ n¬i víi vai trß cña NguyÔn V¨n VÜnh (1882 ®¨ng t¶i mét sè tµi liÖu cæ ®éng cho - 1936), ng−êi ®i ®Çu trong c«ng cuéc c«ng cuéc canh t©n ®Êt n−íc nh− C¸o truyÒn b¸ ch÷ Quèc ng÷, vµ cã ý thøc hñ lËu v¨n, Phen nµy c¾t tãc ®i tu, nªn häc tËp c¸ch thøc lµm b¸o ë ph−¬ng chØ tån t¹i tõ sè 28-3-1907 ®Õn 14-11- T©y, sau chuyÕn ®i dù TriÓn l·m thuéc 1907 th× bÞ ®×nh b¶n. Ph¶i 6 n¨m sau, ®Þa ë Marseille n¨m 1906. Trë vÒ n−íc sau chuyÕn