Bài viết khái quát và định nghĩa về văn hóa như là cơ sở có nội dung phong phú mang tính chất nội chủng của sự tồn tại tập thể và sự tác động qua lại giữa các chủng loại sinh vật sống trên trái đất. Nhấn mạnh những cơ sở có nội dung phong phú còn những hình thái là thuộc phạm vi nghiên cứu của những người đại diện cho các bộ môn khoa học khác. | Phải chăng văn hoá chỉ thuộc về con người? Ph¶i ch¨ng v¨n ho¸ chØ thuéc vÒ con ng−êi? Flier A. Ja(*). Prinadlezhit li kultura tolko cheloveku?. ONS. No3, 2006, . Lª S¬n dÞch møc ®é më réng ®Õ chÕ cña AlÐxandre), T õ gèc Latinh “kultura” (cultura - canh t¸c, cµy bõa, ch¨m bãn, trång trät, lµm ruéng), nh− mäi ng−êi ®Òu nh÷ng nÒn v¨n ho¸ nµy hoµ nhËp víi nÒn v¨n ho¸ Hy L¹p. Cã thÓ, chÝnh vµo thêi kú Êy ®· xuÊt hiÖn nh÷ng ý kiÕn ®Çu tiªn biÕt, cã xuÊt xø tõ n«ng nghiÖp. ThuËt nh¾c ®Õn tõ “v¨n ho¸” kh«ng chØ theo sè Ýt ng÷ Hy L¹p ë thêi kú cæ nhÊt “paideija” cã mµ cßn theo c¶ sè nhiÒu n÷a: “nh÷ng nÒn nghÜa chÝnh lµ v¨n ho¸ theo c¸ch hiÓu gÇn v¨n ho¸ cña c¸c d©n téc kh¸c nhau”.(∗) nh− hiÖn nay, nãi mét c¸ch chÝnh x¸c h¬n, Ng−êi La M· tá ra khoan dung h¬n ®· biÓu thÞ nÒn v¨n minh Hy L¹p b»ng ®èi víi c¸c nÒn v¨n ho¸ xa l¹ so víi ng−êi c¸ch nhÊn m¹nh sù kh¸c biÖt cña nã víi Hy L¹p hoÆc ng−êi Trung Hoa ë thêi cæ thêi ®¹i d· man (barbarie). Theo møc ®é ®¹i. Hä coi nh÷ng nÒn v¨n ho¸ Êy lµ ph¸t triÓn cña La M· vµ sù giao l−u cña mang tÝnh chÊt d· man, nh−ng dÇu sao nã víi ng−êi Hy L¹p, thuËt ng÷ ®Þa vÉn lµ v¨n ho¸. ChÝ Ýt lµ nãi vÒ c¸c nÒn ph−¬ng “kultura” còng lµm thay ®æi ph¹m v¨n ho¸ cña nh÷ng d©n téc mµ trong qu¸ vi ¸p dông nã vµ chñ yÕu ®−îc sö dông ®Ó tr×nh ph¸t triÓn ®· ®¹t tíi giai ®o¹n quèc nhËn xÐt vÒ con ng−êi con ng−êi ®−îc gi¸o gia - quan ®iÓm nµy rÊt tiªu biÓu ®èi víi dôc, con ng−êi cã häc thøc, con ng−êi am thÕ giíi quan mang tÝnh chÊt nhµ n−íc hiÓu c¸c truyÒn thèng, phong tôc, tËp cña ng−êi La M·. qu¸n ®Þa ph−¬ng. TÊt c¶ nh÷ng c¸i kh¸c Thêi kú C¬ ®èc ho¸ ch©u ¢u vÒ lµ “thÕ giíi cña nh÷ng ng−êi d· man” (kÓ ph−¬ng diÖn nµy râ rµng ®· lïi mét b−íc c¶ nh÷ng nÒn v¨n ho¸ cæ ®iÓn nh− nÒn khi coi kh¸i niÖm “v¨n ho¸” ngang víi ®¹o v¨n ho¸ Ai CËp, Babylon, Judei.). CÇn gi¸o C¬ ®èc nh− lµ mét sù tæng hîp mang chó ý r»ng ë Trung Hoa thêi cæ ®¹i ®· tÝnh chÊt tiªn nghiÖm. V¶ l¹i, tr−íc thêi tõng tån t¹i sù .
