Bài viết điểm qua tiến trình hoàn thiện hệ thống quy chế cơ bản của WTO, phân tích sự thay đổi này dưới góc độ văn hóa; ý nghĩa văn hóa của những quy chế cơ bản WTO; những điều chỉnh cần thiết của văn hóa Việt Nam để phù hợp với chuẩn mực ứng xử quốc tế. | Quy chế cơ bản của Tổ chức Thương mại thế giới – Nhìn từ góc độ văn hoá Quy chÕ c¬ b¶n cña tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi - nh×n tõ gãc ®é v¨n ho¸ l−¬ng v¨n kÕ(*) WTO (World Trade Organization) lµ tæ chøc th−¬ng m¹i toµn cÇu, ®−îc nhiÒu quèc gia tÝn nhiÖm vµ mong muèn ®−îc tham gia. §iÒu g©y ®−îc sù thu hót m¹nh mÏ khi tham gia WTO lµ c¬ chÕ hoµ gi¶i tranh chÊp cã tÝnh b¾t buéc vµ rÊt cã hiÖu qu¶ cña nã. Nghiªn cøu nh÷ng gi¶i ph¸p cña WTO, t¸c gi¶ ph©n tÝch tÝnh nh©n v¨n cña c¸c qui chÕ c¬ b¶n cña WTO trong mèi t−¬ng quan gi÷a lîi Ých vµ ®¹o lý, gi÷a kinh tÕ vµ v¨n ho¸, gi÷a øng xö quèc gia vµ øng xö c¸ nh©n, gi÷a m« thøc øng xö hiÖn ®¹i vµ truyÒn thèng. Bµi viÕt tËp trung lµm râ nh÷ng néi dung sau: - §iÓm qua tiÕn tr×nh hoµn thiÖn hÖ thèng qui chÕ c¬ b¶n cña WTO, ®Æc biÖt lµ ph©n tÝch sù thay ®æi nµy d−íi gãc ®é d©n chñ ho¸; - ý nghÜa v¨n ho¸ cña nh÷ng qui chÕ c¬ b¶n cña WTO; - Nh÷ng ®iÒu chØnh cÇn thiÕt cña v¨n ho¸ ViÖt Nam ®Ó phï hîp víi chuÈn mùc øng xö quèc tÕ. I. TiÕn tr×nh hoµn thiÖn hÖ thèng qui chÕ c¬ b¶n ®Æc biÖt lµ cho c¸c lo¹i hµng c«ng nghiÖp cña WTO nh×n tõ gãc ®é v¨n ho¸ cña hä (nh−ng sau nµy do møc thuÕ quan ngµy cµng h¹ thÊp nªn c¸c chÝnh s¸ch cña TiÒn th©n cña WTO lµ GATT (The GATT ®· chuyÓn sang tËp trung vµo c¸c General Agreement on Tariffs and Trade) rµo c¶n phi thuÕ quan vµ chÝnh s¸ch thÞ ra ®êi sau chiÕn tranh thÕ giíi II do yªu tr−êng trong n−íc).(*)Cßn c¸c n−íc ®ang cÇu cÇn cã mét tæ chøc th−¬ng m¹i quèc ph¸t triÓn th× nhËn thÊy, c¸c n−íc ph¸t tÕ ®Ó ®iÒu tiÕt qu¸ tr×nh trao ®æi th−¬ng triÓn lµ nh÷ng thÞ tr−êng tiÒm n¨ng cã m¹i toµn cÇu. GATT ra ®êi n¨m 1947 ban søc mua lín ®èi víi c¸c lo¹i hµng cã −u ®Çu cã 23 n−íc thµnh viªn, trong ®ã cã 12 thÕ cña m×nh nh− c¸c lo¹i hµng n«ng s¶n n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ 11 n−íc vµ c«ng nghiÖp nhÑ. Sè thµnh viªn cña ®ang ph¸t triÓn. Môc ®Ých cña c¸c n−íc GATT ngµy cµng ®«ng ®¶o, tÝnh ®Õn n¨m ph¸t triÓn khi gia nhËp GATT