Bài viết lý giải, làm rõ bước chuyển biến sự biến chuyển từ chảy máu chất xám sang tuần hoàn chất xám toàn cầu; khái quát những dòng di chuyển chất xám; điểm qua tình hình nước Nga trong sự tuần hoàn chất xám hiện nay. | Từ “chảy máu chất xám” sang “tuần hoàn chất xám” toàn cầu 48 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè Tõ "ch¶y m¸u chÊt x¸m" sang “tuÇn hoµn chÊt x¸m” toµn cÇu E. KIRICHENKO(*). Ot “utechki umov” k global’nomu “krugovorotu umov”. “ME i MO”, sè 10/2008, tr. 3-11. mai linh l−îc thuËt ho ®Õn nay vÉn ch−a cã mét ®Þnh C nghÜa ®−îc thõa nhËn chung trªn thÕ giíi vÒ thuËt ng÷ “ch¶y m¸u chÊt B−íc chuyÓn sang "sù di chuyÓn chÊt x¸m" toµn cÇu Theo t¸c gi¶ cã hai nh©n tè c¬ b¶n x¸m”. §«i khi thuËt ng÷ nµy l¹i ®−îc gãp phÇn thóc ®Èy b−íc chuyÓn trong thay b»ng côm tõ “di d©n trÝ thøc” víi nhËn thøc vÒ hiÖn t−îng “ch¶y m¸u c¸ch hiÓu kh¸c nhau vÒ kh¸i niÖm chÊt x¸m”, ®ã lµ sù h×nh thµnh hiÖn chung. Xung quanh vÊn ®Ò nµy ®· diÔn t−îng ®Æc biÖt, ®−îc biÕt ®Õn víi tªn gäi ra rÊt nhiÒu cuéc bµn th¶o réng r·i, vµ “nÒn kinh tÕ tri thøc” vµ sù ®Èy m¹nh "ch¶y m¸u chÊt x¸m" th−êng ®−îc nh×n c¸c qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸.(*)Thùc tÕ nhËn theo s¾c th¸i tiªu cùc, tøc lµ, cho thÊy, “nÒn kinh tÕ tri thøc” quyÕt nguån nh©n lùc quan träng nhÊt “®ang ®Þnh møc cÇu ®èi víi c¸n bé s¸ng t¹o cã bÞ hót ra” khái ®Êt n−íc nu«i d−ìng nã. tr×nh ®é cao. Cuéc c¹nh tranh nh»m thu Tõ nh÷ng n¨m cuèi thÕ kû XX - ®Çu thÕ hót c¸c chuyªn gia, c¸c nhµ khoa häc kû XXI, trªn thùc tÕ b¾t ®Çu cã b−íc n−íc ngoµi tr×nh ®é cao gi÷a c¸c n−íc chuyÓn trong nhËn thøc hiÖn t−îng nµy, ngµy mét t¨ng. NhiÒu quèc gia ®−a ra ng−êi ta b¾t ®Çu ph©n tÝch hiÖn t−îng c¸c ch−¬ng tr×nh thu hót nh÷ng ng−êi “ch¶y m¸u chÊt x¸m” nh− lµ “sù di lao ®éng tr×nh ®é cao thuéc c¸c chuyªn chuyÓn chÊt x¸m”, “sù tuÇn hoµn chÊt ngµnh nhÊt ®Þnh. x¸m” toµn cÇu. Trong bµi viÕt nµy t¸c Bªn c¹nh ®ã, qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ gi¶ ®· lý gi¶i, lµm râ b−íc chuyÓn biÕn lÜnh vùc gi¸o dôc ®ang diÔn ra, trong trªn, ®ång thêi kh¸i qu¸t l¹i nh÷ng dßng “di chuyÓn chÊt x¸m” chÝnh vµ * ®iÓm qua t×nh h×nh n−íc Nga trong “sù PTS. kinh tÕ, Trung t©m nghiªn cøu B¾c Mü, ViÖn Kinh tÕ thÕ giíi vµ
