Bài viết thảo luận những ảnh hưởng có thể có của thói quen tỉnh lược kiểu khẩu ngữ trong văn bản viết đang ngày càng trở nên phổ biến hơn trong các bài viết ngắn thuộc phong cách thông tấn báo chí trong thời gian gần đây. | Về tỉnh lược trong khẩu ngữ Created by Simpo PDF Creator Pro (unregistered version) Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP Hồ Mỹ Huyền VỀ TỈNH LƯỢC TRONG KHẨU NGỮ HỒ MỸ HUYỀN * Mở đầu Tỉnh lược là một hiện tượng mang tính phổ quát trong nhiều ngôn ngữ. Không ít những công trình nghiên cứu về phép tỉnh lược trong văn bản đã được giới thiệu bởi các nhà chuyên môn trong và ngoài nước. Tỉnh lược không chỉ được đề cập đến khi xem xét các mối quan hệ liên kết giữa các phát ngôn trong văn bản như một hướng nghiên cứu thuộc các bộ môn như Ngôn ngữ học văn bản, Ngữ pháp chức năng, mà còn là đối tượng khảo sát không thể không nhắc đến trong Lí thuyết Hội thoại, Phân tích Diễn ngôn Dựa vào những thành tựu của các tác giả đi trước, kết hợp với khảo sát những biểu hiện sinh động và nhiều vẻ của phép tỉnh lược dựa trên cứ liệu ngôn ngữ nói, chúng tôi cho rằng tỉnh lược trong khẩu ngữ xảy ra khi một thành tố cấu trúc nào đó bị lược bỏ khỏi phát ngôn và có thể được phục hồi bằng cách chiếu về (i) những từ, ngữ đã được nhắc đến trong phần lời đi trước ; hoặc (ii) những từ, ngữ không xuất hiện trong phần lời trước đó, nhưng cả người nói lẫn người nghe đều có thể liên tưởng để tự bổ sung và nhận hiểu được diễn ngôn. Ý kiến này không đối lập hoàn toàn với những nhận định có tính chất truyền thống như Tỉnh lược xảy ra khi một thành tố cấu trúc chủ yếu nào đó bị lược bỏ khỏi một câu hoặc một mệnh đề và chỉ có thể được phục hồi bằng cách chiếu về một thành tố trong đoạn văn bản đi trước1. Trái lại, với quan điểm như trên, chúng tôi mong muốn mở rộng cách nhìn để có thể giải thích những biểu hiện phong phú và đa dạng của phép tỉnh lược trong khẩu ngữ tiếng Việt và chứng minh rằng tỉnh lược trong khẩu ngữ hoàn toàn có thể xảy ra khi một hoặc nhiều thành tố nào đó bị lược bỏ hoàn toàn khỏi văn bản mà không hề được quy chiếu về một thành tố nào đã được nhắc đến trong đoạn văn bản đi trước. Bài viết cũng hướng đến mục .
