Truyện cười dân gian Khmer Nam Bộ có kết cấu mang đặc trưng của thể loại truyện cười nói chung nhưng cũng có những nét đặc trưng riêng, lệch ra khỏi công thức thể loại. Một trong những yếu tố thường lệch ra khỏi kết cấu thể loại truyện cười là người Khmer thường móc nối yếu tố giáo huấn vào phần cuối của câu truyện. Điều này có nguồn gốc từ yếu tố văn hóa mang đậm chất Phật giáo. | Ảnh hưởng của đời sống văn hóa trong kết cấu thể loại truyện cười Khmer Nam Bộ Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP Huỳnh Vũ Lam ẢNH HƯỞNG CỦA ĐỜI SỐNG VĂN HÓA TRONG KẾT CẤU THỂ LOẠI TRUYỆN CƯỜI KHMER NAM BỘ Huỳnh Vũ Lam* TÓM TẮT Truyện cười dân gian Khmer Nam Bộ có kết cấu mang đặc trưng của thể loại truyện cười nói chung nhưng cũng có những nét đặc trưng riêng, lệch ra khỏi công thức thể loại. Một trong những yếu tố thường lệch ra khỏi kết cấu thể loại truyện cười là người Khmer thường móc nối yếu tố giáo huấn vào phần cuối của câu truyện. Điều này có nguồn gốc từ yếu tố văn hóa mang đậm chất Phật giáo. ABSTRACT Impacts of cultural life on structuring the style of Nam bo Khmer funny stories Nam bo Khmer folk funny stories have a structure with the common characteristics of style of funny stories, but some individual ones beyond the rules of the style. One of these individual characteristics is usually to add teaching factors to the end of the story. This stems from the cultural factor influenced by Buddhism 1. Đặt vấn đề Thể loại là một trong phạm trù cơ bản trong nghiên cứu văn học dân gian. Do văn hóa dân gian vốn mang tính nguyên hợp, có yếu tố truyền thống, có sự thâm nhập lẫn nhau giữa nhiều loại hình trong một hoặc nhiều tác phẩm nên thể loại trở thành một trong những cơ sở quan trọng để tìm hiểu nghiên cứu văn hóa dân gian nói chung và văn học dân gian nói riêng. Thể loại vốn có tính ổn định về mặt kết cấu, thi pháp nhưng không hề là những nguyên tắc cứng nhắc. Do đó, khi nào và ở đâu xuất hiện những khuynh hướng phá cách, chệch kết cấu thì ở đó nảy sinh những hiện tượng có liên quan đến những giá trị mới, ít nhất là liên quan đến bối cảnh văn hóa và hoạt động thực tiễn trong đời sống của tác phẩm. Trong nguồn truyện dân gian Khmer ở Nam Bộ, truyện cười là một trong những thể loại có số lượng tác phẩm khá lớn và góp vai trò khá quan trọng trong đời sống. Truyện cười dân gian Khmer Nam Bộ vừa có những đặc điểm