Bài báo trình bày kết quả đánh giá các giống lúa cạn được sưu tập ở hai tỉnh Cao Bằng và Bắc Kạn và sử dụng kỹ thuật RAPD để phân tích tính đa dạng di truyền của các giống lúa cạn này ở mức phân tử, tiến tới xác định một số chỉ thị phân tử của cây lúa cạn. | Thành phần hóa sinh của hạt và sự đa dạng di truyền của một số giống lúa cạn địa phương của hai tỉnh Cao Bằng và Bắc Kạn 28(2): 50-56 T¹p chÝ Sinh häc 6-2006 thµnh phÇn hãa sinh cña h¹t vµ sù ®a d¹ng di truyÒn cña mét sè gièng lóa c¹n ®Þa ph−¬ng cña hai tØnh Cao B»ng vµ B¾c k¹n Chu Hoµng MËu, Ph¹m ThÞ Thu Nga §¹i häc Th¸i Nguyªn C©y lóa c¹n lµ nguån cung cÊp l−¬ng thùc I. ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu quan träng t¹i chç cña ng−êi d©n miÒn nói. TÝnh ®Õn nay, diÖn tÝch trång lóa c¹n chiÕm Sö dông 18 gièng lóa c¹n ®−îc s−u tËp ë hai 7,5% diÖn tÝch trång lóa trong c¶ n−íc vµ ®−îc tØnh Cao B»ng vµ B¾c K¹n lµm vËt liÖu nghiªn ph©n bè chñ yÕu ë c¸c tØnh miÒn nói phÝa B¾c, cøu. vïng T©y Nguyªn, vïng Duyªn h¶i Trung bé. X¸c ®Þnh hµm l−îng protein theo ph−¬ng Lóa c¹n tuy cho n¨ng suÊt kh«ng cao nh−ng cã ph¸p Lowry, ®Þnh l−îng lipit theo ph−¬ng ph¸p nhiÒu ®Æc tÝnh −u viÖt nh− cã kh¶ n¨ng chèng chiÕt b»ng ªte dÇu háa ë 4oC; x¸c ®Þnh ho¹t ®é chÞu h¹n rÊt tèt, kh¸ng s©u bÖnh; c©y cøng cña enzim α-amylaza theo ph−¬ng ph¸p Heilken kh«ng bÞ lèp ®æ, cã thÓ gieo trång trªn nhiÒu [1]; ®¬n vÞ ho¹t ®é cña enzim ®ù¬c tÝnh b»ng sè ®Þa h×nh kh¸c nhau; h¹t g¹o ngon, c¬m th¬m, mg tinh bét bÞ ph©n gi¶i sau 30 phót ë nhiÖt ®é dÎo 30oC (§VH§/mg). HiÖn nay, do sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt n«ng T¸ch chiÕt ADN tæng sè theo ph−¬ng ph¸p l©m nghiÖp ë miÒn nói, tËp ®oµn c¸c gièng lóa Foolad vµ cs. (1995) [3] tõ mÇm, tõ mÇm nu«i c¹n ®ang cã nguy c¬ bÞ tho¸i hãa vµ mÊt dÇn, trªn m«i tr−êng MS vµ l¸. Nguyªn liÖu ®−îc trong khi nhu cÇu cña x· héi vµ xuÊt khÈu l¹i nghiÒn nhanh trong nit¬ láng, sö dông ®Öm chiÕt ®ang cÇn cã nhiÒu gièng lóa cã chÊt l−îng cao. §iÒu kiÖn thêi tiÕt diÔn biÕn theo h−íng bÊt lîi CTAB 1,5% (1,5% CTAB + 100 mµ tris-HCl cho c©y trång nãi chung vµ c©y lóa c¹n nãi pH 8,0 + 20 mµ EDTA). riªng; ®Êt bÞ tho¸i hãa vµ sãi mßn; h¹n h¸n cã Ph¶n øng RAPD víi 5 måi ngÉu nhiªn thÓ x¶y ra ë bÊt cø vïng nµo, vµo bÊt kú thêi RA31, RA36, RA45,
