Bài viết trình bày một số đặc điểm về hình thái và phân bố; thành phần hóa học của tinh dầu; tinh dầu thủy xương bồ lá lớn – Acorus Macrospadiceus (Yam.) & ở Việt Nam. | Thành phần hóa học của tinh dầu thủy xương bồ lá lớn – Acorus Macrospadiceus (Yam.) & ở Việt Nam 33(1): 54-56 T¹p chÝ Sinh häc -2011 THµNH PHÇN HãA HäC CñA TINH DÇU THñy X¦¥NG Bå L¸ LíN - ACORUS MACROSPADICEUS (Yam.) F. N. Wei & Y. K. Li ë VIÖT NAM TRÇN HUY TH¸I ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt Chi X−¬ng bå (Acorus L.) thuéc hä X−¬ng ghÐp nèi víi Mass Selective Detector Agilent bå (Acoraceae), cã 4 loµi ë ViÖt Nam, ®ã lµ 5973, cét HP-CMS cã kÝch th−íc (0,25 µm × 30 th¹ch x−¬ng bå (Acorus gramineus Soland.), m × 0,25 mm) vµ HP-1 cã kÝch th−íc (0,25 µm thñy x−¬ng bå (Acorus calamus L.), bå nói × 30 m × 0,32 mm). Ch−¬ng tr×nh nhiÖt ®é víi (Acorus tataronowii Schott.) vµ x−¬ng bå l¸ lín ®iÒu kiÖn 60oC (2 phót) t¨ng nhiÖt ®é 4o/phót (Acorus macrospadiceus (Yam.) F. N. Wei & cho ®Õn 220oC, sau ®ã l¹i t¨ng nhiÖt ®é 20o/phót Y. K. Li ). C¸c loµi trong chi ®Òu lµ c©y cá sèng cho ®Õn 260oC. KhÝ mang He. Tra th− viÖn khèi nhiÒu n¨m, cã tinh dÇu vµ ®−îc sö dông lµm phæ NIST 98. thuèc ch÷a mét sè bÖnh nh− c¶m cóm, ¨n uèng dÔ tiªu, tª thÊp hay lµm c©y c¶nh [1, 2]. II. KÕT QU¶ Vµ TH¶O LUËN Loµi thñy x−¬ng bå l¸ lín (Acorus macrospadiceus (Yam.) F. & Y. K. Li 1. Mét sè ®Æc ®iÓm vÒ h×nh th¸i vµ ph©n bè syn. Acorus gramineus var. macrospadiceus Thñy x−¬ng bå l¸ lín lµ cá sèng nhiÒu n¨m. Yam) lµ nguån gen quÝ hiÕm cña ViÖt Nam, Th©n rÔ to, gåm nhiÒu ®èt ph©n nh¸nh, ®−êng ph©n bè r¶i r¸c ë mét sè tØnh phÝa B¾c ViÖt Nam kÝnh 0,8-1,5 cm. L¸ mäc so le, h×nh d¶i, cã mét vµ ®U ®−îc ®−a vµo S¸ch §á ViÖt Nam (2007) g©n chÝnh ë gi÷a, dµi 0,7-1,5 m, réng 1,5-2,0 cm, [1]. Nh÷ng nghiªn cøu trong n−íc vÒ loµi nµy ®Çu nhän, gèc l¸ d¹ng bÑ. B«ng mo h×nh trô, hÇu nh− ch−a cã g×, ngoµi nh÷ng m« t¶ vÒ h×nh th¼ng hoÆc h¬i cong, dµi 4-6 cm, mo cña côm th¸i, sinh häc vµ sinh th¸i cña loµi. Trong bµi hoa kÐo dµi nh− l¸. Hoa l−ìng tÝnh, nhá, xÕp theo nµy, chóng t«i bæ sung thªm mét sè kÕt qu¶ h×nh xo¾n èc kÐp cña côm .
