Nghiên cứu xây dựng và hoàn thiện qui trình chuyển gen trên cây lạc nhằm chuyển những gen kháng bệnh hay gen chống chịu ngoại cảnh bất lợi là một trong những hướng được quan tâm trong công nghệ sinh học thực vật phục vụ công tác tạo giống lạc. Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng giống lạc L12 là giống đang được trồng phổ biến để thử nghiệm khả năng nuôi cấy tái sinh đa phôi/đa chồi và sử dụng hệ thống phôi soma để tiến hành thử nghiệm biến nạp gen chỉ thị (gus). Kết quả thu được cho thấy, trên môi trường MS bổ sung 2,4D, nồng độ 20 mg/l cho tỷ lệ mô sẹo tạo phôi cao nhất (trung bình 14,9 phôi/1 phôi nuôi cấy); trên môi trường có bổ sung BAP, nồng độ 2 mg/l, tỷ lệ tạo đa chồi cao nhất; rễ phát triển mạnh nhất trên môi trường chứa IBA, nồng độ 0,3 mg/l. Với gen gus và nhuộm X-Gluc, kết quả chuyển gen thông qua Agrobacerium ở giống lạc L12 đã thu được kết quả. Chúng tôi đã thu được mẫu phôi soma và cây lạc in vitro có biểu hiện dương tính với gen gus. Như vậy, dựa trên hệ thống nuôi cấy tái sinh phôi soma và chuyển gen gus qua phôi soma, việc biến nạp các gen có ích trên giống L12 sẽ được tiến hành. | Nghiên cứu khả năng tái sinh và biến nạp gen ở cây lạc (Arachis hypogaea L.) thông qua mô sẹo hóa và phôi Soma TẠP CHÍ SINH HỌC, 2012, 34(3): 370-376 NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG TÁI SINH VÀ BIẾN NẠP GEN Ở CÂY LẠC (Arachis hypogaea L.) THÔNG QUA MÔ SẸO HÓA VÀ PHÔI SOMA Nguyễn Thị Thu Ngà1, Lê Trần Bình2* (1) Đại học Thái Nguyên (2*) Viện Công nghệ sinh học, binh@ TÓM TẮT: Nghiên cứu xây dựng và hoàn thiện qui trình chuyển gen trên cây lạc nhằm chuyển những gen kháng bệnh hay gen chống chịu ngoại cảnh bất lợi là một trong những hướng được quan tâm trong công nghệ sinh học thực vật phục vụ công tác tạo giống lạc. Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng giống lạc L12 là giống đang được trồng phổ biến để thử nghiệm khả năng nuôi cấy tái sinh đa phôi/đa chồi và sử dụng hệ thống phôi soma để tiến hành thử nghiệm biến nạp gen chỉ thị (gus). Kết quả thu được cho thấy, trên môi trường MS bổ sung 2,4D, nồng độ 20 mg/l cho tỷ lệ mô sẹo tạo phôi cao nhất (trung bình 14,9 phôi/1 phôi nuôi cấy); trên môi trường có bổ sung BAP, nồng độ 2 mg/l, tỷ lệ tạo đa chồi cao nhất; rễ phát triển mạnh nhất trên môi trường chứa IBA, nồng độ 0,3 mg/l. Với gen gus và nhuộm X-Gluc, kết quả chuyển gen thông qua Agrobacerium ở giống lạc L12 đã thu được kết quả. Chúng tôi đã thu được mẫu phôi soma và cây lạc in vitro có biểu hiện dương tính với gen gus. Như vậy, dựa trên hệ thống nuôi cấy tái sinh phôi soma và chuyển gen gus qua phôi soma, việc biến nạp các gen có ích trên giống L12 sẽ được tiến hành. Từ khóa: Arachis hypogaea, cây lạc, chuyển gen gus, cụm chồi, mô sẹọ, phôi soma. MỞ ĐẦU nguồn thực phẩm quý, chứa nhiều loại chất béo Lạc (Arachis hypogaea L.) là một loại cây và có hàm lượng protein cao chiếm 25-43%. trồng có hiệu quả kinh tế cao và có giá trị đa Dầu lạc chứa hàm lượng acid béo không no cao, dạng về các mặt dinh dưỡng, chăn nuôi, trồng tới 80% [6]. trọt cũng như trong công nghiệp. Trong hạt lạc Với tình trạng khí hậu .