Xuất khẩu gạo ở Việt Nam thời Pháp thuộc (1858-1945) và sự gắn liền của xuất khẩu gạo đối với đời sống kinh tế mà còn liên quan chặt chẽ đến các vấn đề chính trị, xã hội, phong trào đấu tranh giai cấp và giải phóng dân tộc Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám năm 1945. | Xuất khẩu gạo ở Việt Nam thời Pháp thuộc (1858-1945) XUAT K H A r GAO 6 VIET ]\AM T H d l P H A P THUOC ( 1 8 5 8 - 1 9 4 5 ) TRANVI^TNGHU' T rong thdi k^ Phap thudc gao la mat hang xua't khdu chien iQpc c6 gia tri kinh te cao nha't b Viet Nam. Tuy nhien, du ca'm xua't khdu gao ddu tien (1). Sac du nay ban ra trong hdi canh dan doi la hdp ly, nhQng la cd scl ndn tang cho chinh sach xua't khdu gao chi dem lai Idi feh to 16n eho ca'm xua't khdu gao ve sau. Nam 1816, nha tQ ban Phap, Hoa thifdng va dia chu, con vua ra dao luat Cam ra bien trong do eo da sdnong dan - nhQng ngQcli triic tidp lam ca'm xua't khdu gao: "Ca'm thuyen buon ehci ra hat gao lai so'ng trong sQ d6i nghdo eQng rieng gao, hoa vSt thong thQdng vdi nU6c eUe. Hat gao xua't kh^u khong ehi gan lidn ngoai. Ke nao vi pham thi la'y luat ra rieng vdi dcii so'ng kinh td, ma eon lien quan chat bd coi va luat pham ca'm ra bien de xQ. che ddn cac va'n dd chinh tri, xa hoi, phong Thuyen va hang hoa sung eong. Quan sb trao da'u tranh giai ea'p va giai ph6ng dan tai bidt ma c6 y dung tung thi cung toi" (2). tSe cl Viet Nam trQ6c Caeh mang Thang Cae vi vua kdtiep la Minh M§nh, Thieu Tam nam 1945. Tri va Tu DQe deu co gkng kiem soat gao. 1. Xua't khau gao t r o n g thdi ky thiic Tridu dinh ca'm dan ehung khong dUdc ban dan Phap x a m lifcfc: 1858-1886 gao eho thuyen buon nUde ngoai va thuyen Trxtdc khi thQe dSn Phap xam iQdc thi buon nude ngoai den mua gao. Neu ke ban gao la mot trong nhQng mat hang hi tridu ngQdi mua bi phat giac se hi tridu dinh xQ Nguyen kidm soat chat ehe nha't. Trong ly theo phap luat. Tuy dQa ra nhQng hinh thcli ky chidn tranh v6i quan TSy Sdn, phat ha khSc, nhUng trieu dinh van khong Nguydn Anh tQng xua't khdu gao de la'y kiem soat dQdc nan buon lau gao trong tidn mua nhQng hang hoa thidt yeu tQ niide nUdc. Gao vkn bi thdm lau ra nUde ngoai. ngoai, dac biet la vu khi. Ngudn gao ddi dao TrQde tinh hinh buon lau gao gia tang, nSm 6
