Bài viết trình bày việc Càn Long đối xử với Hoàng Công Toàn, việc tranh chấp nội bộ và thay đổi quyền lực ở Việt Nam, vùng biên giới được bình yên vô sự, việc tranh đoạt quyền bính ở An Nam vào năm Càn Long thứ 50 lại làm cho triều đình nhà Thanh can thiệp sâu và tranh chấp nội bộ của các nước láng giềng. | Đồn thú ở Tân Cương thời Thanh và người Việt Nam (Tiếp theo và hết) DON THU a TAN CUONG THUI THANH VA NGUftl VIET NAM (Tiep theo vd het) DirONG LlIlM' Titft 2 [phdng bifin gidi] e^u vien qufin Thanh. Qua sU vigc Cfin Long dfii xii vdi Hofing Tudng gid cda thfi'y dung lfi hp bi truy sat, Cong Toan nhd d trfin day, cfi thtf thfi'y, vj nfin md cda tiep nhfin nhdm Nguyin Huy hofing dtf nfiy khfing mufi'n tham gia vfio Tu. Nhu vfly, nfii loan tranh doat ngdi vua vific tranh chfi'p nfii bd vfi thay doi quyen gifla hai hp Lfi, Nguyen da dien bien thfinh lUc d Vifit Nam luc dd, de vdng bifin gidi chitfn tranh gida Thanh vfi An Nara (94). ddpc binh yfin vfi sd. Thtf nhdng, vigc tranh Lde bfi'y gid, Nguyen Hug chua t h l chitfm doat quyen hfnh d An Nam vfio nfim Cfin trpn dupc thifin ha cua hp Le, cae viing Long thd 50 (1785) lai Ifim cho trifi'u dinh Dien Chfiu vfi Hoan Chfiu d phia tay nam nhfi Thanh can thifip sfiu vfio tranh chfi'p cua kinh dd nhfi Lfi vfin do efie quan lai ngi bp cua nude lang gieng. trung thfinh vdi hp Le gid. Thang 6 nfim 1785, npi ehie'n no ra d An Theo Nguyin Huy Td vupt sfing dtfn kfiu Nam. Vao Ide dd, qudc vUPng An Nam da cda quan, cdn cd nhom Lfi Vong, Hofing Ich gifi ytfu (89), con trudng da mfi't, ehfiu ktf Hieu, Pham Dinh Hoan, hp dfi'u lfi cdu thfin ngdi lfi Le Duy Ki (90) thi cdn nhd tuoi. cua hp Le, mfit long trung vdi chu cu. Qudc a'n thi bj phy chfnh lfi Trinh Dong Tritfu dinh nhfi Thanh quytft djnh lfi'y chiem gid (91). Tho td (92) Tay Sdn lfi Ttfng dtfc Ludng Quang [Quang Dfing vfi Nguyen Nhac Itfy danh nghia digt Trinh Quang Tfiy] lfi Tfin Si Nghi Ifim thfi'ng soai, Dtfng, sai ngudi em cua minh lfi Thai Ddc xufi't binh de giup Lfi Duy K phye qufic. VUdng Nguyen Hug titfn danh kinh dfi cua Sau khi lfi'y lai dddc kinh do cua nhfi Le, vua Le. Khong lau sau, quoc vUPng An chitfu phong Lfi Duy Kl lfi An Nam quo'c Nam qua ddi, Lfi Duy Ki chay vfi' Sdn Nam vUdng. Do Tdn Si Nghj khinh .
