Từ vụ áp phe thương mại của thương điếm Anh đến chính sách cấm người Đàng trong xuất dương của triều đình Lê- Trịnh năm 1693

Bài viết trình bày mậu dịch của Công ty Đông Ấn Anh ở Đàng ngoài trước năm 1693; mâu thuẫn nội bộ, thua lỗ và nợ nần chồng chất; phản ứng của triều đình Lê – Trịnh cấm người Đàng trong xuất dương. Để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu bài viết. | Từ vụ áp phe thương mại của thương điếm Anh đến chính sách cấm người Đàng trong xuất dương của triều đình Lê- Trịnh năm 1693 TUrVU AP PHE THiniNG MAI CUA THOUNG DIEM ANH DiN CHiNH SACH C A M mfStsi D A N G TRONG XUAT DUDNG CUA TRIEU DINH LE-TRjNH NAM 1693 HOANG ANH TUAN* Mau dich cua Cong ty Dong An Anh d diem Anh d Bantam va An Do xoay sd de Dang Ngoai triidc nam 1693 duy tri viec phai thQdng thuyen sang Dang Ngoai n h i m trao dd'i cac san pham vai da TQ cudi thap nien 1660, Cdng ty Dong Anh la'y cac thQdng pham Dang Ngoai. Nd An Anh td chQc trien khai "chien iQdc Ddng iQc hoat ddng nay khdng thu dQdc thanh A" nhim thiet lap mot he thd'ng cac thQdng cdng nhQ mong ddi do sQ tha't thQdng trong diem ke't ndi mot sd' trung tam thQdng mai giao dich cung nhQ khung ldi nhuan tha'p, quan trong nhU Xiem, Cao Mien, Dang them vao dd la nhQng mau thuan ndi bo Ngoai, Dai Loan va Nhat Ban (1). Trong khdng chi giQa nhan vien thQdng diem Anh qua trinh thQc hien chie'n iQdc dd, mua he d Ke Chd ma cdn giQa Ban Giam dd'c b nam 1672, thQdng doan Anh do giam dd'c Luan Ddn vdi cac giam dd'c thQdng diem b William Gyfford d i n d i u de'n Dang Ngoai Phao dai St. George (Madras, An Do) (3). va dQdc phep dinh cit buon ban b Phd' Hien. Tuy nhien, that bai ciia Cdng ty trong viec Can nhie sQ quan ly ye'u kem cua tai tham nhap Nhat Ban trong nam 1673 thQdng diem Ke Chd cung nhQ nen mau va cudc chie'n tranh Anh-Ha Lan lan thQ dich ngay cang sa sut vdi Dang Ngoai, Hdi hai (1672-1674) da khie'n cho thQdng diem ddng giam dd'c cua Phao dai St. George chu Anh d Dang Ngoai hi cd lap trong sud't thdi trQdng phe trua't giam dd'c William ky 1672-1676. Mac du vay. Ban Giam dd'c Keeling. Tuy nhien. Ban Giam dd'c d Luan Cdng ty d Luan Ddn v i n quye't dinh duy tri Ddn lai phan ddi kich liet ke hoach tren. thQdng diem d Dang Ngoai n h i m cung ca'p Trong chi thi giii Phao dai St. George de hang hoa Dang Ngoai (lua ta'm, dd sdn.) ngay 9-6-1686, .