Loạn dưỡng cơ Duchenne (DMD) và loạn dưỡng cơ Becker (BMD) là bệnh di truyền lặn trên nhiễm sắc thể giới tính X, gây nên do đột biến gen dystrophin. Đột biến mất đoạn chiếm khoảng 60 - 65%, đột biến lặp đoạn chiếm khoảng 5 - 10%, còn lại là đột biến điểm chiếm khoảng 30 - 35%. Xác định chính xác đột biến gen cho bệnh nhân đóng vai trò quan trọng giúp phát hiện người lành mang gen bệnh cho các thành viên gia đình và hướng tới liệu pháp điều trị gen. | Ứng dụng kỹ thuật MLPA xác định đột biến gen Dystrophin gây bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne/Becker TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC ỨNG DỤNG KỸ THUẬT MLPA XÁC ðỊNH ðỘT BIẾN GEN DYSTROPHIN GÂY BỆNH LOẠN DƯỠNG CƠ DUCHENNE/BECKER Trần Huy Thịnh1, Trần Vân Khánh1, Phạm Lê Anh Tuấn1, Vũ Chí Dũng2 1 Trường ðại học Y Hà Nội, 2Bệnh viện Nhi Trung ương Loạn dưỡng cơ Duchenne (DMD) và loạn dưỡng cơ Becker (BMD) là bệnh di truyền lặn trên nhiễm sắc thể giới tính X, gây nên do ñột biến gen dystrophin. ðột biến mất ñoạn chiếm khoảng 60 - 65%, ñột biến lặp ñoạn chiếm khoảng 5 - 10%, còn lại là ñột biến ñiểm chiếm khoảng 30 - 35%. Xác ñịnh chính xác ñột b iến gen cho bệnh nhân ñóng vai trò quan trọng giúp phát hiện người lành mang gen bệnh cho các thành viên gia ñình và hướng tới liệu pháp ñiều trị gen. Trước ñây, kỹ thuật multiplex PCR ñã ñược sử dụng khá phổ biến ñể xác ñịnh ñột b iến xóa ñoạn gen dystrophin, tuy nhiên kỹ thuật này chỉ phát hiện ñược ñột b iến ở 2 vùng trọng ñiểm là vùng 5’ tận và vùng trung tâm, không phát hiện ñược ñột biến ở ngoài vùng trọng ñiểm và ñột biến lặp ñoạn. Kỹ thuật MLPA có ưu ñiểm là phát hiện nhanh và chính xác ñột biến xóa ñoạn và lặp ñoạn trên toàn b ộ 79 exon của gen dystrophin và ñã ñược ứng dụng khá rộng rãi trong những năm gần ñây. Trong nghiên cứu này, kỹ thuật MLPA ñã ñược ứng dụng ñể xác ñịnh ñột trên 89 bệnh nhân DMD/BMD. Chúng tôi ñã phát hiện thấy 56 (63%) b ệnh nhân có ñột b iến xóa ñoạn, 7 (6%) bệnh nhân có ñột biến lặp ñoạn gen dystrophin. ðột biến xóa ñoạn tập trung chủ yếu ở vùng exon 40 - 55 và 1 - 21, trong khi ñó ñột b iến lặp ñoạn tập trung chủ yếu ở vùng exon 2 - 20. Từ khóa: Loạn dưỡng cơ Duchenne/Becker, MLPA I. ðẶT VẤN ðỀ hơn, triệu chứ ng lâm s àng nhẹ hơn và thời Loạn dưỡng cơ Duchenne (Duchenne gian tiến triển chậm hơn, bệnh nhân loạn Muscular Dystrophy – DMD) và loạn dưỡ ng dưỡng cơ Becker có cuộc sống kéo dài hơn cơ Becker (Becker Muscular Dystrophy – [2; 3].
